Ea H'leo vào vụ thu hoạch cà phê

Xã Ea Hiao được xem là vựa cà phê của huyện khi tổng diện tích cà phê toàn xã lên tới 4.190 ha, rải đều khắp 23 thôn, buôn. Theo đánh giá của người trồng cà phê, năng suất cà phê niên vụ này ước giảm khoảng 10% so với niên vụ trước. Ông Hoàng Tản, thôn 1 có 1,5 ha cho hay, vườn cà phê của gia đình vừa ít trái, kích cỡ trái lại không đồng đều, xuất hiện hiện tượng một số cây chín đỏ nhưng những cây còn lại quả còn xanh hoặc một lượng quả nhất định trên cây chín sớm nhưng số còn lại còn xanh, chưa chắc hạt, không thể thu hoạch. Hiện tại, cà phê mới chín khoảng 30%, một số cây chưa có quả chín nên gia đình ông đang tranh thủ hái bói để hạn chế tình trạng những quả chín trước bị rụng do không hái kịp vừa bảo đảm sản lượng vừa bảo đảm chất lượng cà phê cuối vụ. Ước tính, năng suất năm nay chỉ đạt khoảng 3 tấn nhân/ha, giảm khoảng 0,5 tấn/ha so với năm trước.

Nông dân xã Ea Hiao thu bói cà phê

Tương tự, gia đình ông Trương Văn Nhân ở thôn 1 chia sẻ, vườn cây 2 ha của gia đình bao gồm cà phê mới tái canh năm 2016, 2017 (0,5 ha) và vườn cà phê được trồng năm 1994 (1,5 ha). Nhìn chung, thời tiết năm nay không mấy thuận lợi nên cà phê vừa ít trái, trái nhỏ, vừa chín không đều khiến việc thu hái phải tiến hành nhiều đợt để bảo đảm tỷ lệ chín cao, trong khi đó nhân công rất khó tìm khiến việc thu hoạch rất khó khăn. Nhận định thời tiết sắp tới sẽ diễn biến khó lường, ảnh hưởng đến việc phơi sấy nên gia đình ông đầu tư 65 triệu đồng xây dựng lò sấy không đảo với công suất thiết kế sấy từ 7- 8 tạ cà phê nhân/mẻ trong thời gian 12-14 tiếng. Hiện tại, thời tiết đang có nắng đẹp, lượng cà phê thu hái được chưa nhiều nên gia đình vẫn đang sơ chế theo cách truyền thống-phơi cà phê trên sân xi măng.

Cà phê là cây trồng chủ lực, đem đến nguồn thu nhập chính cho người dân địa phương nên việc tuyên truyền, hướng dẫn bà con ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, thu hái khi cây có tỷ lệ chín cao nhằm bảo đảm chất lượng nông sản được chính quyền địa phương chú trọng. Đặc biệt, công tác bảo đảm an ninh trật tự mùa thu hoạch theo hình thức tương hỗ, phối hợp giữa UBND xã và các nông hộ trồng cà phê được siết chặt ngay từ đầu vụ. Ông Nguyễn Xuân Trọng, Chủ tịch UBND xã Ea Hiao cho hay, từ mô hình tiếng kẻng an ninh thôn 2 được xây dựng năm 2015, đến nay toàn xã đã và đang duy trì có hiệu quả 23 đội an ninh trật tự hoạt động thường xuyên 24/24 giờ. Các tổ an ninh trật tự đó do người dân tự thành lập và các hộ dân chỉ đóng góp 10.000-15.000 đồng/năm để mua sắm đèn pin, giày dép cho các thành viên trong tổ là được đội tăng cường bảo vệ vườn cây, an ninh trật tự thôn xóm được giữ vững. Ea H'leo... 

Song song với đó, UBND xã cũng thành lập Tổ cơ động tập hợp lực lượng nòng cốt là công an xã hoạt động xuyên suốt trong năm để hỗ trợ 23 tổ cơ sở thôn, buôn khi có sự cố hoặc phối hợp tăng cường kiểm tra vùng trọng điểm, các điểm tiếp giáp giữa các thôn, buôn với nhau… Nhờ đó hơn 3 năm nay, tình trạng mất trộm nông sản khối lượng lớn gần như không xảy ra. Hiện tại, người dân địa phương đang tập trung thu hoạch cà phê, ước tính bà con đã thu hái được khoảng 20% diện tích theo hình thức hái lựa quả chín.

Người dân tham quan lò sấy của gia đình ông Trương Văn Nhân ở xã Ea Hiao

Theo đánh giá của Phòng NN-PTNT huyện, do đặc thù địa hình, thổ nhưỡng, khí hậu nên hơn 30.400 ha cà phê ở huyện Ea H’leo chín muộn hơn so với các khu vực khác trong tỉnh giúp người trồng cà phê có sự chuẩn bị chu đáo hơn về nhân lực vật lực trước mùa thu hái. Tuy nhiên, năm nay thời tiết lại không thuận lợi khiến tình trạng mất mùa, giảm năng suất xảy ra ở hầu hết các xã, thị trấn. Ông Bùi Công Lăng, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện phân tích, có thể nói năm nay thời tiết bất thường: từ tháng 6 đến tháng 8-2018 mưa liên tục khiến cà phê bị rụng trái non; cuối tháng 9, đầu tháng 10 đến nay lại nắng nóng kéo dài khiến cây không kịp thích nghi dẫn đến quả cà phê bị chín ép. Do đó, vườn cà phê chín không đồng đều, năng suất, sản lượng ước giảm 8-10% so với năm ngoái. Hiện tại, cà phê mới chín khoảng 30% và người dân chỉ mới hái bói, dự tính đầu tháng 12 sẽ bước vào thu hoạch đại trà.

Thanh Hường