Tạo nguồn lực để Tây Nguyên phát triển mạnh mẽ

Cà phê là thế mạnh của Tây Nguyên. Ảnh: VGP/Lê Minh Hùng

Khu vực Tây Nguyên, bao gồm 5 tỉnh  Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông và Lâm Đồng, là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế - xã hội và quốc phòng, an ninh, nằm trên trục xuyên Á, phía Tây kết nối huyết mạch với các nước trong khu vực thông qua hành lang tự nhiên với Nam Lào, Đông Bắc Campuchia, phía Đông kết nối với các tỉnh, cảng biển nước sâu vùng duyên hải miền Trung và Đông Nam Bộ.

Tiềm năng và thế mạnh

Tây Nguyên là vùng có văn hoá đa dạng, phong phú, nhiều nét đặc thù, và lợi thế để phát triển du lịch sinh thái, du lịch văn hóa. Tây Nguyên vùng đất giàu tiềm năng, lợi thế để phát triển kinh tế - xã hội, phát triển nông lâm nghiệp hàng hóa quy mô lớn, công nghiệp năng lượng, khai thác, chế biến khoáng sản.

Trong những năm  qua, Đảng, Nhà nước đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ nhằm thúc đẩy sự phát triển của khu vực Tây Nguyên.

Sau hơn 10 năm thực hiện Nghị quyết 10-NQ/TW của Bộ Chính trị về “Phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Tây Nguyên thời kỳ 2001-2010” và các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, Tây Nguyên đã đạt được những thành tựu to lớn, toàn diện.

Kinh tế Tây Nguyên đã có chuyển biến tích cực, an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Tăng trưởng kinh tế bình quân hàng năm đạt 12%; thu nhập bình quân đầu người từ 2,9 triệu đồng (năm 2001) đã tăng lên 15,5 triệu đồng (năm 2010). Năm 2012 thu nhập bình quân đầu người theo giá hiện hành đạt 26,9 triệu đồng (tương đương 1.287 USD).

Thu hút đầu tư chưa tương xứng tiềm năng

Về tình hình thu hút đầu tư, Tây Nguyên đã nhận được sự ủng hộ của Trung ương, các bộ, ban, ngành, địa phương trong khu vực và một số tỉnh thành phố trong cả nước. Từ năm 2009 đến nay, tổng vốn đăng ký đầu tư vào khu vực này trên 90.000 tỷ đồng (bình quân trên 30.000 tỷ đồng/năm), tăng cao so với các năm trước đó (bình quân 16.500 tỷ đồng/năm).

Tại Diễn đàn Xúc tiến đầu tư Tây Nguyên lần thứ nhất (năm 2009), 16 dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư với tổng số vốn 8.527 tỷ đồng; 22 dự án cam kết đầu tư vào Tây Nguyên với tổng số vốn 14.257 tỷ đồng. Ký cam kết giữa UBND các tỉnh Tây Nguyên, nhà đầu tư và ngân hàng với 10 dự án, tổng số tiền 3.067 tỷ đồng.

Về tài trợ cho hoạt động an sinh xã hội với mục đích xóa nhà tạm cho đồng bào nghèo ở Tây Nguyên đã thu hút 72 đơn vị tham gia đóng góp tài trợ với tổng số tiền 107 tỷ đồng.

Từ sau Diễn đàn từ 2009 đến hết tháng 12/2012, khu vực Tây Nguyên đã có 376 dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư với tổng số vốn 67.063 tỷ đồng. Có 16 dự án cam kết đầu tư vào Tây Nguyên với tổng số vốn 5.815 tỷ đồng; và có 8 dự án đăng ký đầu tư với tổng số vốn 4.000 tỷ đồng.

Về đầu tư trực tiếp nước ngoài, toàn khu vực đã thu hút được 169 dự án với tổng vốn đăng ký đạt 900 triệu USD, chiếm 20,36% về số dự án và 3,71% về tổng vốn đăng ký so với cả khu vực miền Trung - Tây Nguyên.

Tuy nhiên, so với nhu cầu thực tế, vốn đầu tư vẫn còn hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế và yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của vùng. Đặc biệt là tỷ lệ giải ngân vốn thấp. Tổng vốn thực hiện của các dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư, cam kết đầu tư, thỏa thuận tài trợ và an sinh xã hội tại Diễn đàn năm 2009 đến nay chỉ là 1.117 tỷ đồng, đạt 4,3% so với tổng vốn đăng ký là 25.958 tỷ đồng.

Tiếp tục tạo động lực phát triển cho Tây Nguyên

Nhằm tiếp tục tăng cường thu hút đầu tư hơn nữa vào khu vực Tây Nguyên, gắn kết hoạt động xúc tiến đầu tư với hoạt động an sinh xã hội cũng như hiệu quả sau Diễn đàn Xúc tiến đầu tư Tây Nguyên lần thứ nhất, Ban Chỉ đạo Tây Nguyên phối hợp Bộ Kế hoạch và Ðầu tư, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các địa phương trong khu vực tổ chức Hội nghị Xúc tiến đầu tư Tây Nguyên lần thứ 2 năm 2013 diễn ra vào ngày 12/4/2013 tại TP Pleiku, tỉnh Gia Lai.

Hội nghị có sự tham dự của  350 đại biểu, gồm có lãnh đạo Chính phủ, Ban Chỉ đạo Tây Nguyên và đại diện các bộ, ban, ngành Trung ương, các tỉnh Tây Nguyên và doanh nghiệp.

Đây là sự kiện xúc tiến đầu tư cấp quốc gia trọng điểm nhằm tăng cường thu hút và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn đầu tư trong và ngoài nước vào Tây Nguyên, nhất là lĩnh vực nông lâm nghiệp, công nghiệp chế biến, năng lượng và khai thác khoáng sản, du lịch...

Hội nghị cũng là cơ hội để các tổ chức, cơ quan quản lý Nhà nước, nhà đầu tư, doanh nghiệp trong và ngoài nước trực tiếp gặp gỡ, trao đổi hợp tác đầu tư kinh doanh. Đây cũng cũng là cơ hội để các địa phương Tây Nguyên trực tiếp giới thiệu, xúc tiến đầu tư, giới thiệu các sản phẩm thế mạnh.

Minh Hùng