Xăng RON liệu có thiếu?

Quỹ bình ổn xăng dầu xuống thấp, nhiều doanh nghiệp thậm chí âm quỹ. Một số cây xăng đã tự ý ngưng hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định…

Một cây xăng ở Hà Nội thông báo hết xăng RON 95.

Thị trường xăng dầu trong thời gian gần đây có biểu hiện “ khó quản”, tình trạng khan hiếm cục bộ diễn ra. Liệu mặt hàng xăng RON 95 liệu có đang khan hiếm thật sự, doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu đang khó khăn cỡ nào?

Doanh nghiệp đang lỗ

Sau quyết định giữ nguyên giá xăng của liên bộ Tài chính – Công thương tại kỳ điều hành xăng dầu ngày 18/3 vừa qua, thị trường xăng dầu có phần loạn nhịp. Thứ nhất, theo phản ánh của doanh nghiệp, chưa  bao giờ quỹ bình ổn xăng dầu lại xuống thấp như vậy, nhiều doanh nghiệp thậm chí còn âm quỹ. Thứ hai, trong khi giá xăng dầu thế giới tăng liên tục thì giá xăng nội địa vẫn được giữ nguyên. Nhiều doanh nghiệp cho rằng, cơ quan quản lý nói điều hành giá xăng dầu theo cơ chế thị trường, nhưng giá xăng nội địa đang “một mình một chợ”, không theo nguyên tắc nào. Thứ ba là vấn đề liên quan đến thị trường. Một số xăng đã tự ý ngưng hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định. Mới đây, tại cây xăng số 233 phố Khâm Thiên, khách hàng nườm nượp xếp hàng, tràn cả ra lòng đường đợi đổ xăng nhưng tại cây xăng này, chỉ các cột bơm xăng E5 RON92 mới hoạt động. Trong khi đó cột bơm xăng RON95 dán giấy thông báo: “Dừng bán do tay bơm hỏng”. Cây xăng này thuộc hệ thống bán lẻ của Total.

Ngoài ra, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu lâu nay chủ yếu lấy nguồn cung từ nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn, song nguồn cung này tạm gián đoạn. Và trên thực tế, trong thời gian 2 năm trở lại đây, gần như doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu không nhập khẩu xăng từ các thị trường Hàn Quốc hay Singapore nữa. Điều này cũng thể hiện qua số liệu của Tổng cục Hải quan, khi xăng dầu nhập khẩu về Việt Nam đã sụt giảm rất mạnh trong tháng 1/2019, giảm đến 50% về lượng và 55% về kim ngạch so với tháng 1/2018...

Trong tình thế bất đắc dĩ, đối diện việc nguồn hàng trong nước khan, nhiều doanh nghiệp buộc phải nhập khẩu thêm từ Singapore với thuế nhập khẩu lên tới tận 20%. Trong khi đó, mức thuế nhập khẩu xăng dầu đưa ra trong bảng tính giá cơ sở là 10%.  Doanh nghiệp cho rằng, đó là điều thiệt đối với doanh nghiệp.

Dữ liệu báo Đại Đoàn Kết cập nhật đến ngày 27/3 cho thấy,  giá xăng E95 ở thị trường thế giới đang ở mức 77.04 USD/ thùng, xăng RON 92 là 75.69 USD/thùng, tỷ giá VCB chuyển khoản là 23.145 đồng/USD.  Như vậy, quy ra, mỗi lít xăng RON E 95 doanh nghiệp đang lỗ 777 đồng/lít, xăng RON 92  lỗ  792 đồng/lít. Với mức trích quỹ bình ổn xăng tất cả các mặt hàng là 300 đồng/lít thì doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu vẫn chịu thiệt.

Thông tin cũng cho biết, tại thị trường TP Hồ Chí Minh, PVOil Sài Gòn đang chiết khấu nền cho đại lý với mặt hàng xăng RON E 95 giao động từ 300  đồg – 600 đồng/lít.

Không để thiếu hàng

Tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo điều hành giá ngày 28/3, ông Đỗ Thắng Hải – Thứ trưởng Bộ Công thương cũng cho biết, nhà máy lọc dầu Nghi Sơn gặp sự cố về phát điện nên không thể sản xuất nhiên liệu. Bộ Công thương đã họp với các đầu mối kinh doanh xăng dầu, yêu cầu nhà máy lọc dầu Bình Sơn tăng tối đa công suất sản xuất. Bộ này cũng yêu cầu Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn sớm khắc phục sự cố. Như vậy, kỳ vọng nguồn hàng xăng sẽ được kết nối trở lại.

Trả lời báo chí, đại diện Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PVOIL), đơn vị hiện chiếm trên 20% thị phần xăng dầu trong nước cho biết, PVOIL vẫn nhập khẩu xăng RON 95 từ Hàn Quốc. Nếu nguồn cung xăng RON 95 từ Hàn Quốc gặp khó khăn, PVOIL sẽ nhập khẩu từ các nước ASEAN.
Còn Tập đoàn xăng dầu Petrolimex cho biết, bên cạnh nguồn cung từ Nhà máy lọc dầu Dung Quất và Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn, phần sản lượng còn thiếu Petrolimex sẽ nhập khẩu từ các thị trường nước ngoài.

Trước đó, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước Trần Duy Đông nói, các doanh nghiệp xăng dầu phải có trách nhiệm xã hội, đặc biệt là Petrolimex và PVOil (2 doanh nghiệp Nhà nước, cũng là đầu mối xăng dầu lớn nhất). “Các doanh nghiệp nhà nước còn là công cụ để Nhà nước thực hiện chính sách điều tiết vĩ mô, vì thế vào lúc này họ có thể lỗ nhưng lúc khác lại lãi và tổng thể cả năm lãi. Doanh nghiệp không nên vì lỗ trong một thời điểm lại đổ cho cách điều hành của cơ quan quản lý, mà nên nhìn dài hạn hơn” – ông Đông nói.

Theo lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước, quỹ bình ổn giá do người tiêu dùng ứng tiền trước, doanh nghiệp được hưởng lợi. Có lúc quỹ này dương, có lúc quỹ này bị âm nên doanh nghiệp cần chia sẻ vì lợi ích chung.

Cũng trong ngày 28/3, trả lời qua điện thoại, nhiều đầu mối kinh doanh xăng dầu phía Nam nói rằng họ đang rất trông chờ điều hành giá linh hoạt từ cơ quan quản lý. Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cho rằng, trách nhiệm của Bộ Công thương là cung cấp đủ xăng dầu, nếu để thiếu xăng dầu sẽ ảnh hưởng rất lớn đến kinh tế và đời sống.  

Thúy Hằng