Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt: Cần tính kỹ

Ngày 11-7, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức hội thảo góp ý hoàn thiện dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).

Bảo vệ sức khỏe người dân?

Ông Nguyễn Minh Đức, Ban Pháp chế VCCI, cho biết tại dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) do Bộ Tài chính chủ trì xây dựng, diện chịu thuế đã được mở rộng. Theo đó, bổ sung nước giải khát theo tiêu chuẩn Việt Nam, có hàm lượng đường trên 5g/100ml vào diện chịu sắc thuế này, với mức thuế suất 10%.

Bày tỏ băn khoăn về mục tiêu bảo vệ sức khỏe, giảm tình trạng thừa cân, béo phì khi áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước giải khát có đường, bà Chu Thị Vân Anh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam, cho rằng hiệu quả chính sách còn chưa rõ ràng. Bởi vì, nước giải khát không phải là nguồn cung cấp đường và calo duy nhất để gây nên tình trạng thừa cân, béo phì.

Theo bà Vân Anh, mức tiêu thụ nước giải khát của Việt Nam không cao so với nhiều nước trong khu vực và thế giới. Trong khi đó, không ít nước có mức tiêu thụ nước giải khát cao hơn Việt Nam lại không áp thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng này. Đơn cử, Nhật Bản có mức tiêu thụ nước ngọt bình quân 169 lít/người/năm nhưng mặt hàng nước ngọt không bị áp thuế tiêu thụ đặc biệt. Trong khi đó, tỉ lệ thừa cân, béo phì tại quốc gia này thuộc nhóm thấp trên thế giới và trong khu vực. Do đó, Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam đề xuất chưa bổ sung nước giải khát có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt ở lần sửa đổi này.

Theo các chuyên gia, nhiều nước có mức độ tiêu thụ nước ngọt lớn hơn Việt Nam nhưng không áp thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng này Ảnh: THANH NHÂN

Ông Nguyễn Văn Phụng, Ủy viên Thường vụ Ban Chấp hành Hiệp hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam, nhận định việc áp thuế này đối với nước giải khát không giúp đạt mục tiêu tăng ngân sách quốc gia, ngược lại còn gây ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất.

"Doanh nghiệp (DN) hiện chịu cùng lúc nhiều loại thuế và chi phí, tạo gánh nặng tài chính lớn, nhất là trong bối cảnh DN đang chật vật phục hồi sau đại dịch COVID-19 và bối cảnh khó khăn chung của kinh tế toàn cầu. Mặt khác, nếu đánh thuế đối với nước giải khát có đường thì người tiêu dùng vẫn có thể chuyển đổi sang các thực phẩm thay thế khác, mà những thực phẩm này cũng có thể là nguyên nhân gây các loại bệnh" - ông Phụng phân tích và kiến nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc về lộ trình tăng thuế tiêu thụ đặc biệt.

Ông Nguyễn Huy Quang - nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế), Trưởng Ban Tư vấn, phản biện và giám định xã hội thuộc Tổng hội Y học Việt Nam - cho rằng cần cân bằng giữa các mục tiêu phát triển kinh tế, an sinh xã hội cũng như bảo vệ môi trường và thực hiện các cam kết quốc tế về phát triển bền vững.

Đại diện Bộ Tài chính cho biết ban soạn thảo sẽ tổng hợp các ý kiến tại hội thảo để xem xét, nghiên cứu hoàn thiện dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).