Cạm bẫy lừa đảo trên không gian mạng ngày càng tinh vi

Thủ đoạn tinh vi

Mới đây nhất, ngày 19/5, một đối tượng đã bị lực lượng chức năng huyện Đắk R’lấp khởi tố vì hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng. Làm việc với cơ quan điều tra, đối tượng cho biết, trong thời gian rảnh, đối tượng đã sử dụng ZaloPay để nạp tiền chơi game và mua game trên ứng dụng CH Play thông qua liên kết ví ZaloPay với tài khoản ngân hàng và số điện thoại đăng ký internet banking rồi có thể chuyển tiền mà không cần sự thông qua của chủ tài khoản.

Từ đó, đối tượng nảy sinh ý định sẽ tìm kiếm những người bị mất giấy tờ đăng thông tin tìm kiếm trên các trang mạng. Khi có thông tin người mất, đối tượng gọi điện cho chủ nhân rồi hỏi thông tin về người này có phải bị mất giấy tờ tùy thân, thẻ ngân hàng không (theo thông tin đăng mất giấy tờ của bị hại). Sau đó, đối tượng tự xưng mình là nhân viên ngân hàng đang giữ giấy tờ của người này, yêu cầu cung cấp số tài khoản ngân hàng và số thẻ ATM, số CCCD để xác minh có phải chủ tài khoản bị mất không.

Khi được bên kia cung cấp thông tin thì đối tượng lại yêu cầu cung cấp mã OTP để chuyển tiền thử xem có đúng là chủ tài khoản không, sau đó sẽ chuyển trả lại tiền. Nếu chủ tài khoản không đồng ý cung cấp mã OTP, đối tượng sẽ liên kết tài khoản ngân hàng của họ với tài khoản CH Play sau đó thực hiện các lệnh mua ứng dụng để bị hại nhận được các tin nhắn trừ tiền (tuy nhiên nếu bị hại không xác nhận trên ứng dụng thì sẽ có tin nhắn cộng lại số tiền đã trừ).

Thông qua việc này, đối tượng khiến cho bị hại tin tưởng đối tượng là nhân viên ngân hàng thật vì có thể trừ tiền và trả tiền trong tài khoản ngân hàng và đồng ý cung cấp thông tin. Khi có được thông tin, đối tượng sẽ chiếm quyền sử dụng tài khoản ngân hàng của bị hại bằng cách liên kết với ví ZaloPay rồi chiếm đoạt tiền trong tài khoản của bị hại.

Với thủ đoạn trên, đối tượng đã lừa một nạn nhân ở huyện Đắk R’lấp và hơn 50 người trên cả nước, với số tiền giao dịch từ ngày 1/1/2023 đến ngày 8/5/2023 khoảng 6 tỷ đồng.

Trước đó vào đầu tháng 5, cơ quan CSĐT Công an TP. Gia Nghĩa đã ra quyết định khởi tố, tạm giam 7 đối tượng để điều tra, làm rõ về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bọn chúng đã xây dựng kế hoạch, kịch bản chi tiết để chỉ đạo nhân viên thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân trên không gian mạng.

Từ tháng 9/2022 đến tháng 4/2023, các đối tượng đã thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của khoảng 3.000 người dân trên địa bàn toàn quốc (chủ yếu là người lớn tuổi, có tiền sử mắc một số bệnh xương khớp, bệnh tiểu đường ....) với tổng số tiền chiếm đoạt khoảng 25 tỷ đồng.

Quy mô hoạt động của nhóm đối tượng này rất rộng, liên quan đến nhiều tỉnh, thành phố với phương thức, thủ đoạn rất tinh vi nhằm đánh vào lòng tin cũng như sự nhẹ dạ cả tin của người dân, chủ yếu là người lớn tuổi và bệnh nhân.

Người dân cần nêu cao cảnh giác

Theo Công an huyện Đắk R’lấp, trước những diễn biến phức tạp của loại tội phạm này, Công an huyện đã triển khai nhiều biện pháp công tác như tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng về các phương thức thủ đoạn hoạt động của loại tội phạm này đến quần chúng Nhân dân.

Trong đó, đơn vị đặc biệt chú trọng đến vùng sâu, vùng xa và đối tượng là người dân mới tiếp cận điện thoại thông minh, sử dụng dịch vụ chuyển phát tiền nhanh banking, ứng dụng luân chuyển tiền ZaloPay.... Đồng thời, đơn vị lập và mở hồ sơ chuyên đề lĩnh vực công nghệ cao xâm phạm trật tự xã hội, trong đó tập trung các đối tượng liên quan đến hành vi sử dụng mạng internet, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để xâm phạm trật tự xã hội, chiếm đoạt tài sản...

Theo lực lượng an ninh, phần lớn các vụ việc lừa đảo trên không gian mạng rất khó điều tra, làm rõ kẻ phạm tội. Khó khăn lớn nhất mà cơ quan điều tra gặp phải là các đối tượng phạm tội công nghệ cao sử dụng thủ đoạn ngày càng tinh vi, phức tạp, liên tục thay đổi phương thức hoạt động. Các đối tượng lừa đảo chuyên nghiệp thường sử dụng các tài khoản mạng xã hội ẩn danh, sim số điện thoại rác, tài khoản ngân hàng giả mạo....

Các dịch vụ ngân hàng số, tiện ích số, thanh toán hóa đơn điện tử... ngày càng đa dạng, phong phú. Cùng với đó, việc đăng ký mở mới, sử dụng các loại tài khoản ngân hàng, ví điện tử, chứng khoán, tiền ảo còn nhiều lỗ hổng để các đối tượng lợi dụng thực hiện hành vi phạm pháp. Việc phối hợp cung cấp thông tin của các cơ quan, tổ chức liên quan có lúc chậm trễ, chưa đầy đủ thông tin, tài liệu, gây khó khăn cho công tác xác minh, truy tìm đối tượng, phong tỏa, thu hồi tài sản phạm pháp.

Để tránh bị các đối tượng xấu lửa đảo, chiếm đoạt tài sản, người dân cần chú ý đề cao cảnh giác các phương thức, thủ đoạn lừa đảo như giả danh cơ quan công an, viện kiểm sát, tòa án, các cơ quan chức năng, người có sức ảnh hưởng... gọi điện hăm dọa, yêu cầu chuyển tiền đến các tài khoản do các đối tượng chỉ định sau đó chiếm đoạt. Hoặc lôi kéo đầu tư, kinh doanh chứng khoán, giao dịch vàng, ngoại hối, tiền ảo, dự án bất động sản... với cam kết về các khoản lợi nhuận rất lớn, số tiền đầu tư ít.

Người dân cảnh giác với các các đường link giả mạo, giả tin nhắn nhà mạng, quảng cáo các trò chơi giải trí... để đánh cắp, chiếm đoạt thông tin dữ liệu cá nhân, chiếm đoạt quyền điều khiển tài khoản mạng xã hội, sim điện thoại...