Sắc màu thổ cẩm Mạ
10:36 | 05/08/2022
Trong quá trình tạo màu sắc cho thổ cẩm, người Mạ thường chọn màu trắng làm chủ đạo để tạo nền cho tấm thổ cẩm. Vì vậy, các họa tiết hoa văn của người Mạ được nổi bật và tươi sáng hơn.
Chỉ với một bộ khung dệt tự chế 12 thanh làm từ gỗ và lồ ô rất đơn sơ, gọn nhẹ, người Mạ đã tạo nên những tấm thổ cẩm với những đường nét, họa tiết hoa văn rất sinh động.
Nguyên liệu tạo màu
Màu sắc được sử dụng nhiều trên thổ cẩm Mạ thường là các màu đỏ, đen, xanh, nâu, vàng, trắng. Nhưng màu trắng vẫn được sử dụng nhiều hơn cả. Nguyên liệu để tạo màu của người Mạ đều được lấy từ trong tự nhiên nơi họ sinh sống. Đó là các loại củ, quả và lá cây rừng như: củ nghệ, củ nâu, lá cây tràm, cánh kiến và cả đá non có màu đỏ, vàng, than củi. Tất cả đều được giã nhỏ, mài bột ngâm để nhúng nhuộm sợi hoặc chà xát trực tiếp lên sợi. Tỉ lệ pha chế tạo màu hoàn toàn theo kinh nghiệm và bí quyết của các nghệ nhân.
Cách tạo hoa văn độc đáo
Để tạo hoa văn trên thổ cẩm, ngoài việc dùng những thanh công cụ nhỏ đẩy luồn sợi khi dệt, người phụ nữ Mạ còn khéo léo dùng tay luồn sợi thêu trên tấm vải. Họ vừa dệt vừa thêu, dệt tới đâu thì thêu tới đấy. Trong quá trình dệt, người Mạ thêu họa tiết không cần dùng kim thêu, đây cũng là một nét độc đáo của người Mạ. Phụ nữ Mạ khi dệt hoa văn ngoài một số hoa văn hình học, hình kỷ hà, đường gấp khúc cùi chỏ, đường viền… với các họa tiết lặp lại theo chu kỳ mang tính khuôn mẫu, định trước, còn thể hiện các hình ảnh thực từ cuộc sống một cách ngẫu hứng với cảm quan của người dệt đối với sự vật, thế giới xung quanh theo cách nhìn, cách nghĩ của họ. Thường thì các hoa văn lặp đi lặp lại theo chu kỳ như dạng hình học, hình kỷ hà, đường viền... dùng kỹ thuật dệt, còn các hình người, cây cối, chim muông và các vật dụng phần lớn là dùng kỹ thuật thêu.
Phụ nữ Mạ dệt thổ cẩm
Đa dạng chủ đề, họa tiết trang trí
Đề tài, họa tiết trang trí trên thổ cẩm của người Mạ phổ biến là hoa văn hình học, hình kỷ hà, sóng nước, hình người, muông thú và các vật dụng gần gũi quen thuộc gắn bó với cuộc sống sinh hoạt hàng ngày như: cối, chày giã gạo, cây nêu, cầu thang nhà sàn, quả bầu, cây đa, con thằn lằn, con vượn, con rắn nước, chân quạ, đường mòn, dấu chân loài vật, chiếc lược, chiếc ô, ngôi sao, cán xà gạc, các đường dích dắc... Đặc biệt là các đề tài hoàn toàn ngẫu hứng bất chợt xuất hiện trong đầu như khi nhìn thấy con chuồn chuồn đang bay, con khỉ, con vượn hoặc một vật nào đó, họ cũng có thể đưa vào trang trí trên tấm vải đang dệt của mình. Ngày nay, ngoài những hoa văn truyền thống, người Mạ còn đưa vào trang trí trên thổ cẩm cả những vật hoàn toàn mới mẻ như chiếc máy bay, cây thánh giá, ngôi sao…
Sự phong phú, đa dạng của màu sắc, đề tài trang trí đã tạo nên vẻ đẹp độc đáo cho thổ cẩm của người Mạ cũng như trang phục của họ. Nó mang một sắc thái riêng không giống với thổ cẩm của các dân tộc khác. Bằng tình yêu, tâm huyết với nghề, nhiều nghệ nhân, đồng bào Mạ vẫn nỗ lực gìn giữ và truyền nghề dệt thổ cẩm cho con, cháu. Việc giữ gìn nghề dệt thổ cẩm đã và đang góp phần bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, góp phần tích cực phát triển kinh tế, xã hội ở địa phương.
Nguyễn Hồng (g/t)
Bài viết gốc: https://baodaknong.org.vn/di-san-truyen-thong/sac-mau-tho-cam-ma-94386.html
Nguồn "Báo Đắk Nông điện tử"
CÁC TIN KHÁC
- KHÁCH SẠN HÙNG VƯƠNG TẠI TP. BUÔN MA THUỘT (18/08/2022)
- Đắk Lắk và Bình Dương chia sẻ kinh nghiệm về phát triển du lịch (18/08/2022)
- Phát triển du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn văn hóa truyền thống (18/08/2022)
- Tiếng vọng ngàn xưa từ tên đất, tên buôn (10/08/2022)
- Công bố Danh mục 10 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (09/08/2022)
- Đầu tư phát triển khu, điểm du lịch được xem xét cấp bảo lãnh tín dụng giai đoạn 2021 - 2025 (05/08/2022)
- Tổng kết và trao giải Cuộc thi đại sứ văn hóa đọc tỉnh Đắk Lắk năm 2022 (04/08/2022)
- Phát huy vai trò công trình văn hóa cộng đồng trong các khu đô thị (01/08/2022)
- Khai thác, phát huy lợi thế du lịch văn hóa - sinh thái (01/08/2022)
- Có một con đèo chưa “bén duyên” với văn chương (28/07/2022)
- Ðắk Nông chuẩn bị 9 gian hàng nhân Hội nghị quốc tế về hang động núi lửa (19/07/2022)
Khách sạn Thống Nhất Tp.Buôn Ma Thuột – Điểm hẹn Tây Nguyên
Buôn Ma Thuột được mệnh danh là Thủ phủ Tây nguyên, nơi văn hóa các dân tộc giao thoa và thể hiện nét riêng mà Đắk Lắk được hưởng.
- 108 - Nơi lý tưởng để bạn dừng chân tại Buôn Ma Thuột
- Khu du lịch sinh thái Ngọc Phụng – Điểm đến lý tưởng dành cho bạn
- Công ty TNHH Khách sạn và Du lịch Bạch Mã
- Khách sạn Sài Gòn – Ban Mê
Sầu riêng và những bước đi trên con đường chính ngạch
Sầu riêng Việt Nam xuất sang Trung Quốc theo con đường chính ngạch là cơ hội lớn để ngành hàng này phát triển.
- Đắk Lắk: Lễ hội nâng tầm sầu riêng Krông Pắc
- Nhiều hoạt động sôi nổi tại Lễ hội Sầu riêng huyện Krông Pắc lần thứ nhất
- Sẽ biểu diễn bay khinh khí cầu tại Lễ hội Sầu riêng Krông Pắc lần thứ I năm 2022
- Huyện Krông Pắc: Ra mắt mô hình trồng dổi lấy hạt tại xã Ea Yiêng
- Xử lý kịp thời các vi phạm trong lĩnh vực lâm nghiệp
- Tập trung chuẩn bị các hoạt động kỷ niệm 120 năm thành lập tỉnh Đắk Lắk
- Cùng nông dân đưa nông sản lên sàn thương mại điện tử
- Ô tô con mất lái tông vào cổng nhà dân
- Tác dụng bất ngờ của 3 vitamin lên bệnh cao huyết áp
- Vây bắt đàn chó liên quan bé gái 10 tuổi tử vong nghi do bệnh dại
- Bị vợ tát, người đàn ông dùng dao đâm vợ rồi tự sát
- Bộ Công an đề xuất hàng loạt thay đổi về giấy phép lái xe
- Dự án cấp bách nhưng làm... đủng đỉnh
- Giá cà phê trong nước tiếp tục giảm sốc
BÌNH LUẬN CỦA BẠN
BÌNH LUẬN