Huyện Krông Năng: Đua nhau dỡ nhà bán gỗ trắc

Bán gỗ trắc theo kilôgam

Trước năm 1990, nhiều người dân phía Bắc di cư vào xã Ea Tam và Ea Puk (huyện Krông Năng) sinh sống. Khi đến đây lập nghiệp, họ đã vào rừng chặt gỗ trắc về làm cột nhà, xà nhà, cọc rào… Thời gian qua, thương lái khắp nơi tìm đến đây mua gỗ trắc theo kilôgam với giá cao ngất ngưởng. Vì thế người dân đã không ngần ngại dỡ cột nhà, cọc rào, trụ tiêu… bằng gỗ trắc đem bán.

Trong vai thương lái, chúng tôi đến xã Ea Tam để tìm hiểu việc mua bán gỗ trắc. Nhờ một cò mua gỗ trắc trong xã dẫn đường, chúng tôi tìm đến nhà anh Triệu Văn Đại (ở thôn Tam Hiệp). Ngôi nhà mái ngói này được làm bằng gỗ theo kiểu nhà sàn phía Bắc. Anh Đại đi vắng, chỉ có vợ và mẹ anh ở nhà tiếp khách. Bà Lương Thị Khoằn (mẹ anh Đại) cho biết, ngôi nhà được làm vào năm 1988, gỗ lấy từ rừng Ea Tam và có 30 cột nhà, 2 xà nhà làm bằng gỗ trắc. Những ván gỗ còn lại của ngôi nhà này cũng là gỗ tốt, nhưng không thuộc nhóm quý hiếm. Sau mấy phút dò xem các vị khách lạ, vợ anh Đại bảo: “Trước đây có mấy người dẫn thương lái Trung Quốc đến xem nhà, họ trả giá tới 1,5 tỷ nhưng sau đó không làm được thủ tục nên họ không mua nữa. Bây giờ các anh mua, gia đình bán 1,4 tỷ nhưng các anh phải tự lo thủ tục”. Khi chúng tôi ra về, vợ anh Đại còn bảo nếu muốn mua phải đặt cọc trước chứ không gia đình sẽ bán cho người khác.

Ông Vi Quốc Chấn đã dỡ ngôi nhà gỗ trắc bán cho thương lái và chuẩn bị làm nhà mới.

Tiếp tục hành trình, chúng tôi đến nhà ông Đinh Thiện Tú (ở thôn Tam Lập). Ông Tú cũng vừa mới bán mấy cột nhà, xà nhà cho thương lái cách đây một tháng, thu được hơn một tỷ đồng. Tuy nhiên, gia đình ông cũng vừa mới bị mất một cột nhà bằng gỗ trắc trị giá khoảng 60 triệu đồng. Biết gia đình có cây cột gỗ trắc để ngoài hiên, bọn trộm giết hai con chó canh giữ vào lúc tờ mờ sáng và mang chiếc cột đi mất. Vì thế, khi chúng tôi bảo muốn mua cột nhà gỗ trắc, ông liền khước từ bảo không có. Sau mấy phút thuyết phục, cuối cùng ông Tú cũng cho chúng tôi vào xem mấy cái cột nhà của ông. Ngôi nhà này cũng làm theo kiểu nhà anh Đại, có hơn 20 cây cột gỗ trắc. So với nhà anh Đại, cột nhà ông Tú thấp hơn nhưng được bào nhẵn bóng, màu gỗ cũng đen hơn. Khi biết nhà anh Đại bán 1,4 tỷ, ông Tú Liền bảo: “Nhà thằng Đại bán mấy cái cột trắc như thế là rẻ đấy, chứ các anh muốn mua nhà tôi phải cân lên mới bán. Các anh muốn mua mấy cột cũng được, nhưng cứ cân lên, giá 600.000 đồng/kg. Mấy cái cột nhà trước tôi cũng bán như vậy cho mấy thương lái từ ngoài Bắc vào mua đấy. Muốn mua, các anh cứ đặt cọc rồi tự đi làm thủ tục với xã, với huyện”.

Anh N.V.N (cò dẫn đường mua gỗ) cho biết, hầu hết những thương lái đến mua trước đây cũng phải mua mấy cái cột nhà gỗ trắc theo kiểu cân lên như thế. Cũng có nhiều người trong xã làm cò như anh, nếu ai có tiền đặt cọc sẽ đến thỏa thuận với chủ nhà mua trước và sau đó bán lại cho thương lái từ nơi khác đến; còn nếu không có tiền đặt cọc, mỗi vụ mua bán thành công thương lái và chủ nhà trả “hoa hồng” khoảng 10 triệu đồng.

Ông Nguyễn Kỳ, Phó Chủ tịch UBND huyện Krông Năng cho biết: “Tôi cũng có nghe tin đồn người dân bán cột nhà, cọc rào, trụ tiêu… bằng gỗ trắc cho thương lái với giá 600.000 đồng/kg (loại đường kính dưới 20cm) và 1,5 triệu đồng/kg (đường kính trên 20cm). Còn chuyện có thương lái Trung Quốc đến mua gỗ trắc hay không, cơ quan chức năng đang điều tra, xác minh làm rõ”.  

Trở thành tỷ phú trong phút chốc

Đi từ đầu đến cuối xã Ea Tam, đâu đâu chúng tôi cũng được nghe những câu chuyện bán gỗ trắc lên tới tiền tỷ. Trong đó, cột nhà ông Đ.T.S (ở thôn Tam Lập) được bán với giá cao nhất hơn 1,2 tỷ đồng và cột nhà ông L.M.L (ở thôn Tam Điền) bán giá thấp nhất 280 triệu đồng. Cột nhà gỗ trắc 28 hộ còn lại trong xã được bán với giá từ 600 triệu đồng đến 1 tỷ đồng. Nhiều nông dân “đầu tắt, mặt tối” bỗng dưng thành tỷ phú vì bán gỗ trắc. Họ đang chuẩn bị xây dựng lại ngôi nhà mới khang trang hơn trên nền nhà gỗ đã tháo cột, xà bán cho thương lái.

Ông Vi Quốc Chấn (ở thôn Tam Lập) vừa bán 21 cột nhà gỗ trắc với giá hơn 700 triệu đồng cho thương lái cũng đang tất bật lo vật liệu làm ngôi nhà mới. Từ ngày vợ mất, ông một mình cáng đáng việc nuôi 3 đứa con thơ dại; lo cho chúng đủ ăn mặc đầy đủ đã khó, chứ chưa nói gì đến chuyện xây nhà mới. Bỗng cách đây một tháng, có mấy thương lái từ Vũng Tàu đột nhiên đi ô tô vào nhà hỏi mua mấy cái cột nhà gỗ trắc. “Thấy họ bảo mua 21 cái cột nhà gỗ trắc với giá 700 triệu đồng, tôi mừng quá bán ngay vì sợ họ đổi ý. Bây giờ nghĩ lại thấy dại, vì nếu cân bán mấy cái cột nhà này như mấy người trong xã, gia đình cũng đã có tiền tỷ rồi”, ông Chấn tiếc nuối. Nhưng dù sao, với số tiền bán gỗ trắc này ông cũng xây được nhà mới cho con trai đầu lòng và trang trải cho nhiều khoản khác.

Cho bán tiếp hay dừng?

Vào cuối tháng 8 vừa qua, UBND huyện Krông Năng đã thông báo tạm dừng cho phép người dân trong huyện mua bán gỗ trắc đã qua sử dụng. Lệnh cấm của huyện đã làm tan giấc mơ thành tỷ phú của nhiều người dân xã Ea Tam và Ea Púk. Theo ông Nguyễn Ngọc Thuận, Chủ tịch UBND xã Ea Tam, lệnh cấm này của huyện không phù hợp, vì đây là gỗ trắc đã qua sử dụng lâu năm chứ không phải gỗ mới khai thác từ rừng. Hiện xã có rất nhiều hộ nghèo và họ muốn bán cột nhà, cọc rào, trụ tiêu… bằng gỗ trắc để có tiền làm nhà xây, lấy vốn làm ăn...

Ông Nguyễn Kỳ, Phó Chủ tịch UBND huyện Krông Năng cho biết: Theo Thông tư 01/2012/TT-BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp – Phát triển nông thôn, việc bán lâm sản đã qua sử dụng chỉ cần xã và kiểm lâm xác nhận là được. Công văn số 35/CV-HKL ra ngày 16-8-2013 của Hạt Kiểm lâm huyện đề nghị xã đưa lên huyện, huyện báo cáo tỉnh cho dân bán gỗ trắc đã qua sử dụng là không phù hợp. Huyện đã yêu cầu xem xét lại văn bản này, nếu sai phải thu hồi. Vừa qua huyện có văn bản tạm dừng việc mua bán gỗ trắc vì sợ ảnh hưởng đến an ninh trật tự địa phương gây thất thu cho ngân sách, tiềm ẩn tiêu cực… và đã có công văn xin ý kiến của UBND tỉnh về việc này. Đồng thời lập đoàn kiểm tra liên ngành thanh tra toàn bộ việc mua bán, vận chuyển gỗ trắc trên địa bàn xã Ea Tam…

Theo báo cáo từ Chi cục Thuế huyện Krông Năng, hiện đã có 33 hộ dân ở xã Ea Tam và xã Ea Puk bán hơn 55m3 gỗ trắc đã qua sử dụng, nộp thuế hơn 305 triệu đồng. Nhưng theo thông tin chúng tôi thu thập được, có 33 hộ dân đã bán gỗ trắc cho thương lái với tổng số tiền hơn 20 tỷ đồng. Nếu tính thuế tài nguyên, thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng, huyện Krông Năng sẽ thu được hơn 7 tỷ đồng. Phải chăng, huyện Krông Năng đã thất thu khoảng hơn 6,7 tỷ đồng? Ông Nguyễn Kỳ lý giải: “Khi mua bán gỗ trắc, có thể người dân thường khai báo thấp hơn thực tế để chịu thuế thấp hơn và làm huyện thất thu thuế. Tuy nhiên, chúng tôi cũng không loại trừ nguyên nhân có cán bộ xã, huyện tiếp tay trong việc này để thu lợi bất chính. Tôi cũng đã nhắc đoàn kiểm tra liên ngành của huyện phải điều tra, làm rõ chuyện này”.

 Công Hoan