Đậm đà muối giã của người Tây Nguyên
08:20 | 25/12/2021
Bên cạnh những món đặc sản nức tiếng, người Tây Nguyên còn có những món muối giã độc đáo, bằng việc kết hợp những loại rau, quả rừng, thậm chí côn trùng để tạo hương vị riêng biệt.
Từ xa xưa, người Tây Nguyên phát hiện ra một loại cỏ đặc biệt, có mùi thơm dùng để làm muối, người ta gọi đó là cỏ thơm. Khi những cơn mưa cuối mùa sắp dứt, đất trời chuyển mình, những chàng trai Êđê, J'rai lại lần theo hương thơm phảng phất trong đại ngàn, băng rừng tìm cỏ thơm. Loại cỏ này thường mọc ở những cánh rừng khộp hoặc trên các vùng bình nguyên ẩm ướt. Nó có thân, lá dài, nhỏ và mảnh, có rễ chùm như cây lúa. Cuối mùa mưa, chúng trổ những nhánh hoa nhỏ li ti màu nâu tím, tỏa ra hương thơm nhẹ nhàng.
Người dân len lỏi giữa các vạt cỏ ở rừng để tìm cỏ thơm.
Từ loài cỏ hoang dã này, người Tây Nguyên tạo ra một loại muối giã đặc biệt, còn gọi là muối cỏ thơm. Cách chế biến không quá cầu kỳ, cỏ thơm sau khi được phơi khô thì cắt nhỏ rồi cho vào cối giã cùng ớt, bột ngọt, muối hạt rang. Lúc này, mùi thơm của cỏ được đánh thức, hòa cùng vị mặn của muối, vị cay của ớt tạo thành một gia vị đặc biệt, kích thích khứu giác và vị giác, khó lẫn vào đâu được. Muối cỏ thơm có thể dùng để chấm với rau, măng rừng, nhưng ngon nhất có lẽ là dùng để chấm với thịt nướng và thịt gác bếp. Hiện nay, cỏ thơm ít dần, khó kiếm nên người dân chỉ dùng khi có lễ hội lớn hoặc để đãi khách quý tới nhà.
Với cuộc sống gắn bó với nương rẫy, núi rừng nên người Êđê, J'rai… còn tìm những loại côn trùng đặc biệt, giàu chất dinh dưỡng để tạo nên món ăn hay những món muối giã hấp dẫn, trong đó có thể kể đến kiến vàng. Đây là loại kiến có chân dài, màu vàng, có vị chua, thường làm tổ trên những cành cây cao. Lang thang giữa đại ngàn, tìm được những tổ kiến đã khó, bắt về lại càng khó hơn. Phải là người tinh mắt, nhanh tay, thậm chí chịu được cảm giác tê người khi bị kiến cắn mới dễ dàng săn được tổ kiến. Tổ kiến vàng sau khi bắt về được ngâm vào nước, sau đó vớt kiến ra để ráo, rang lên với muối hạt và ớt rừng rồi cho vào cối giã. Vị chua chua, nồng nồng, ngây ngấy của kiến cùng vị cay của ớt và vị mặn của muối biển được hòa quyện lại, tạo nên một mùi vị rất lạ và hấp dẫn. Tùy vào sở thích của mỗi người mà có thể cho thêm sả, chanh, mì chính... vào giã cùng cho đậm vị. Muối kiến vàng ngon và đậm đà nhất khi dùng chấm bò một nắng, ngoài ra có thể ăn cùng trái cây hay làm gỏi đều được.
Món bò một nắng chấm muối kiến vàng nổi tiếng ở Tây Nguyên
Bên cạnh những món muối chấm, người dân Tây Nguyên còn chế biến nên những món muối ăn kèm với cơm trắng rất “hao cơm”. Muối cá trích lá é là một trong số đó. Điều đặc biệt ở món ăn này chính là sự kết hợp giữa cá trích và lá é, một loại cây có mùi hương và dáng lá hơi giống rau húng quế, nhưng vị nồng hơn và cành cũng như lá nhỏ hơn. Để làm nên món muối ngon đậm vị, người ta dùng cá trích khô đem nướng trên than hồng, sau đó tiến hành gỡ bỏ ruột, xương, vảy cá rồi xé nhỏ, cho vào cối giã cùng lá é phơi héo và một ít muối hạt, bột ngọt cùng thật nhiều ớt rừng cho đến khi các nguyên liệu quện lại với nhau. Cá trích thơm ngọt thịt hòa cùng vị cay xè của ớt, mùi thơm của lá é lại tạo nên một hương vị kích thích vị giác cực mạnh. Món này tuy bình dị, tự nhiên nhưng ăn rất "bắt cơm", đặc biệt trong những ngày se lạnh hay mưa bão.
Không chỉ được dùng ở các bữa ăn gia đình, giờ đây các món muối giã nói trên cũng đã có mặt ở các khách sạn, nhà hàng, homestay để phục vụ du khách thập phương, hoặc còn được bày bán tại một số cửa hàng, địa điểm du lịch trong và ngoài tỉnh.
Huyền Diệu
Bài viết gốc: https://baodaklak.vn/du-lich/202112/dam-da-muoi-gia-cua-nguoi-tay-nguyen-ce9109b/
Nguồn “Báo Đắk Lắk Điện tử”
CÁC TIN KHÁC
- Dẻo thơm bánh gai Bảo Hà (18/02/2022)
- Đậm đà muối kiến vàng của người Jrai (07/02/2022)
- Lẩu gà lá sâm - món ngon không thể cưỡng (27/01/2022)
- Về Quế Sơn nhớ ăn bún sắn (20/01/2022)
- Hương rừng cho rượu thêm nồng (10/01/2022)
- Nhớ món ngon Tây Nguyên (26/11/2021)
- Những món gia vị "hao cơm" của người Tây Nguyên (11/11/2021)
- Món ngon từ quả núc nác (08/11/2021)
- Thơm nồng hương rượu ca cao nhà làm (01/11/2021)
- Đậm đà hương vị rau rừng (05/10/2021)
- Canh củ sen - món ngon đồng quê (16/08/2021)
Khách sạn Thống Nhất Tp.Buôn Ma Thuột – Điểm hẹn Tây Nguyên
Buôn Ma Thuột được mệnh danh là Thủ phủ Tây nguyên, nơi văn hóa các dân tộc giao thoa và thể hiện nét riêng mà Đắk Lắk được hưởng.
- 108 - Nơi lý tưởng để bạn dừng chân tại Buôn Ma Thuột
- Khu du lịch sinh thái Ngọc Phụng – Điểm đến lý tưởng dành cho bạn
- Công ty TNHH Khách sạn và Du lịch Bạch Mã
- Khách sạn Sài Gòn – Ban Mê
Sầu riêng và những bước đi trên con đường chính ngạch
Sầu riêng Việt Nam xuất sang Trung Quốc theo con đường chính ngạch là cơ hội lớn để ngành hàng này phát triển.
- Đắk Lắk: Lễ hội nâng tầm sầu riêng Krông Pắc
- Nhiều hoạt động sôi nổi tại Lễ hội Sầu riêng huyện Krông Pắc lần thứ nhất
- Sẽ biểu diễn bay khinh khí cầu tại Lễ hội Sầu riêng Krông Pắc lần thứ I năm 2022
- Huyện Krông Pắc: Ra mắt mô hình trồng dổi lấy hạt tại xã Ea Yiêng
- Công ty G20 Coffee G20 Việt Nam thông báo tuyển dụng
- Lịch tạm ngừng cung cấp điện trên địa bàn Tỉnh Đắk Lắk, trong thời gian từ ngày 06/05 đến ngày 12/05/2024
- Chồng đổ xăng đốt vợ đang mang thai 8 tháng
- CÔNG TY Ô TÔ FORD DAKLAK (DAKLAK FORD) thông báo tuyển dụng
- Ngày Chuyển đổi số tỉnh Đắk Lắk năm 2024: Phát triển kinh tế số với 4 trụ cột
- Hệ thống thủy lợi ở Bông Krang đầu tư hàng chục tỷ đồng bỏ hoang: Lỗi do khảo sát, thiết kế
- Vòng chung kết U23 châu Á 2024: Mơ về "Kỳ tích Thường Châu"
- Giá xăng dầu giảm trước kỳ nghỉ lễ 30-4, 1-5
- Phòng, chống khô hạn nhờ... cây rừng
- Đắk Lắk - mảnh đất níu chân nhà đầu tư
BÌNH LUẬN CỦA BẠN
BÌNH LUẬN