Kinh tế

Cần toàn diện trong tăng trưởng

13:55 | 16/11/2017

Ngày 15/11, Viện Hàn Lâm khoa học xã hội Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học Kinh tế Việt Nam: Động lực tăng trưởng và giải pháp thúc đẩy.

Tại đây, các ý kiến đều cho rằng, cách tiếp cận với vấn đề tăng trưởng Việt Nam vẫn bị lệch, nghiêng nhiều về số lượng.

Nhìn thẳng vào tăng trưởng

Theo khẳng định của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, ngành nào chúng ta cũng chọn làm mũi nhọn thì cuối cùng chả có cái gì nhọn cả.

“Tăng trưởng mà người dân không có lợi thì tăng trưởng đó không có ý nghĩa, do vậy nhiệm vụ thời gian tới rất nặng nề. Hiện nhiều đánh giá cho rằng Việt Nam đang tồn tại sự lệch pha trong nền kinh tế, hình thành hai khu vực phát triển biệt lập nhau FDI và khu vực trong nước. Nhiều người yêu cầu chúng ta phải chọn lọc FDI theo định hướng phát triển của Việt Nam, theo tiêu chí phải là công nghệ cao, vào Việt Nam phải phát triển thành chuỗi giá trị và hỗ trợ khu vực trong nước... Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là kết nối như thế nào khi mà hiện trạng phát triển thời gian vừa qua cho thấy hai khu vực này chưa kết nối và phát triển đồng đều.” - Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh.

Trong khi đó, chuyên gia kinh tế PGS.TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cũng đặt câu hỏi: Khối doanh nghiệp (DN) FDI là động lực tăng trưởng của nền kinh tế nhưng về mặt thực tế, FDI chỉ mới lo cho mục tiêu tăng trưởng sản lượng nhiều hơn là liên kết để nâng chất lượng cho DN nội địa phát triển. Chúng ta mời gọi FDI sử dụng những ngành khai thác nhanh và ưu đãi nhiều trong khi cấu trúc DN đang có vấn đề vẫn chưa sửa đổi được. Còn cấu trúc ngành dựa vào những ngành khai thác tài nguyên quá lâu dẫn đến chuyển dịch cơ cấu ngành khá lâu.

Cũng tại cuộc Hội thảo, các số liệu về tăng trưởng nền kinh tế 9 tháng đầu năm được đưa ra đánh giá lại. Theo đó tăng trưởng 9 tháng đầu năm 2017 là 6,4%, GDP riêng quý III đã nhảy vọt lên tới 7,5%. Dự kiến GDP quý IV còn có tốc độ tăng cao hơn nữa, trong khi đó, năm 2016, GDP 9 tháng đầu năm của Việt Nam tăng 5,93% (năm 2015, con số này là 6,5%). Ông Nguyễn Bích Lâm, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê khẳng định, GDP tăng ngoạn mục nhờ có sự tăng trưởng đều ở ba khu vực là nông nghiệp, công nghiệp và xây dựng.

Theo quan điểm của ông Trần Đình Thiên, cách tiếp cận với vấn đề tăng trưởng Việt Nam vẫn bị lệch, nghiêng nhiều về số lượng. Về chất lượng, mới chỉ nói nhiều nhưng chưa đầy đủ. Do vậy, để có động lực tăng trưởng mới, không nên chạy theo từng năm một và GDP chỉ là chỉ tiêu định hướng để không gây áp lực cho Chính phủ. Chúng ta phải xác định rằng cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, nền tảng công nghệ đang đến rất nhanh.

Giải bài toán hai ẩn số

Đó là ý kiến của TS Trần Du Lịch khi bàn về câu chuyện động lực nào cho tăng trưởng kinh tế. Bài toán kép được đặt ra ở đây chính là tăng trưởng cao mà bền vững, hay là vừa tăng trưởng cao vừa tái cơ cấu. Động lực cho tăng trưởng kinh tế là phải cải cách đồng bộ về thể chế gắn với nền hành chính công và tài chính công. Tại các nước, bộ máy hành chính tạo điều kiện cho DN thực thi còn bộ máy hành chính Việt Nam chỉ muốn DN vi phạm để xử lý.

Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương Nguyễn Đình Cung đưa ra các định hướng trong thời gian tới cần thực hiện là tiếp tục sử dụng chuẩn mực toàn cầu và thực tiễn quốc tế tốt của nền kinh tế thị trường hiện đại trong thiết kế. Giám sát và đo lường kết quả cải cách thể chế để cải thiện môi trường kinh doanh. Chú trọng đến cạnh tranh thị trường, công bằng thúc đẩy gia tăng để tăng hiệu quả sử dụng nguồn lực, gia tăng năng suất lao động.

Chính phủ hoàn thành việc bãi bỏ ít nhất 1/3 – đến 1/2 số quy định hiện có về điều kiện kinh doanh. Với kiểm tra chuyên ngành xuất nhập khẩu yêu cầu hải quan cung cấp danh mục thuộc diện kiểm tra chuyên ngành của các bộ ngành có liên quan. Các bộ ngành rà soát quyết định danh mục hàng hóa cụ thể được loại bỏ khỏi danh mục.

“Năm 2018 tiếp tục là năm cắt giảm chi phí cho DN bao gồm các giải pháp tiếp tục hạ lãi suất cho vay dựa trên giảm lãi suất huy động, giảm chi phí logistic cho DN” – TS Nguyễn Đình Cung nói.

Thúy Hằng