Đơn giản hóa thủ tục đăng ký thuế

Ảnh minh họa.

Đã lỗi thời

Tại tờ trình Chính phủ về sửa đổi Luật Thuế, Bộ Tài chính cho rằng, việc đăng ký thủ tục thuế của doanh nghiệp (DN) hiện nay  gặp một số vấn đề.

Cụ thể theo Luật Quản lý thuế hiện hành, tại Điều 23 về “Hồ sơ đăng ký thuế” quy định hồ sơ đăng ký thuế khá chi tiết cho từng đối tượng đăng ký thuế, tuy nhiên chưa cập nhật những loại giấy tờ mới được ban hành tại Luật ban hành như thẻ căn cước công dân (thay thế cho chứng minh thư nhân dân)...

Hơn nữa hiện nay các cơ quan quản lý nhà nước đã có sự kết nối chia sẻ thông tin tự động về các cơ sở dữ liệu liên quan đến DN và cá nhân, do đó không cần thiết yêu cầu người nộp thuế phải nộp các tài liệu này cho cơ quan thuế khi đăng ký thuế. 

Ngoài ra cũng tại Điều 26 “Cấp giấy chứng nhận đăng ký thuế” ở Khoản 1 đang quy định thời gian giải quyết hồ sơ đăng ký thuế để cấp mã số thuế là 10 ngày làm việc, thời gian giải quyết hồ sơ cấp lại giấy chứng nhận đăng ký thuế là 5 ngày làm việc.

Trong thực tế, để cải cách thủ tục hành chính thuế, tại Thông tư 95/2016/TT-BTC đã rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ của cơ quan thuế là 3 ngày làm việc (đối với hồ sơ đăng ký thuế để cấp mã số thuế) và 2 ngày làm việc (đối với hồ sơ cấp lại giấy chứng nhận đăng ký thuế). Vì vậy, cần phải sửa lại thời gian quy định tại Luật Quản lý thuế cho phù hợp với thực tế đã triển khai hiện nay.

Bộ Tài chính cho rằng, theo thông lệ chung của nhiều nước trên thế giới là đơn giản hóa thủ tục đăng ký thuế cho người nộp thuế, chỉ yêu cầu người nộp thuế khai báo những thông tin ngắn gọn, cần thiết nhất cho công tác quản lý thuế.

Bộ Tài chính dẫn dụ, tại Ấn Độ tờ khai đăng ký thuế có thể thực hiện qua mạng nhưng vẫn bắt buộc gửi kèm bản cứng có chữ ký cùng các giấy tờ liên quan.

Cơ quan thuế sẽ cấp giấy chứng nhận đăng ký thuế cho người nộp thuế. Hay tại Hàn Quốc, hồ sơ đăng ký thuế gồm các văn bản liên quan đến thông tin của DN, ban giám đốc, chứng nhận đăng ký kinh doanh và một số giấy tờ khác. 

Đề xuất hai giải pháp

Để đơn giản hóa thủ tục hành chính thuế, Bộ Tài chính đã đề xuất hai giải pháp.

Giải pháp 1 là giữ quy định về đăng ký thuế theo bộ thủ tục riêng như hiện nay có sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với mục tiêu cải cách và hiện đại hóa, giảm thủ tục và thời gian giải quyết hồ sơ của cơ quan thuế, phù hợp thực tiễn khắc phục những bất cập phát sinh nêu trên.

Giải pháp 2 là bỏ thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký thuế, sử dụng hồ sơ khai thuế lần đầu là hồ sơ đăng ký thuế để kết hợp việc đăng ký thuế với kê khai thuế điện tử.

Đại diện Bộ Tài chính cho rằng, ở giải pháp thứ nhất, cơ quan thuế sẽ có đầy đủ và kịp thời thông tin của người nộp thuế để thực hiện quản lý thuế vì thông tin đăng ký thuế hiện hành là thông tin tổng quan về người nộp thuế giúp cho cơ quan thuế xác định được các nghiệp vụ quản lý thuế và phân tích, đánh giá mức độ rủi ro trong chấp hành pháp luật thuế của người nộp thuế.

Ngoài ra thông qua thông tin về loại thuế, phương pháp tính thuế, năm tài chính, hình thức hạch toán… để đôn đốc người nộp thuế kê khai đúng quy định.

Trong khi đó ở giải pháp 2, với phương án sử dụng hồ sơ khai thuế lần đầu để đăng ký thuế chỉ phù hợp cho đối tượng có thông tin đăng ký thuế đơn giản như cá nhân không phát sinh nghĩa vụ thuế thường xuyên (cá nhân nộp lệ phí trước bạ, thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản, cá nhân cho thuê tài sản...).

Thông tư số 95/2016/TT-BTC đã có quy định các đối tượng này không phải nộp hồ sơ đăng ký thuế riêng mà cơ quan thuế căn cứ vào thông tin chứng minh thư nhân dân trên hồ sơ kê khai các khoản phải nộp nêu trên để cấp mã số thuế cho người nộp thuế.

Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, nếu chỉ kê khai thông tin đăng ký thuế trên hồ sơ khai thuế lần đầu thì cơ quan thuế không có thông tin đăng ký thuế cập nhật của người nộp thuế khi phát sinh thay đổi trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, tạm ngừng kinh doanh, chấm dứt hoạt động. Do vậy, giới chuyên gia cho rằng nên lựa chọn phương án 1.

T.Hằng