Lười vận động - mầm mống của bệnh tật

30% người Việt thiếu hoạt động thể lực

Thống kê cho thấy, Việt Nam đang lọt vào 1 trong 10 nước người dân lười vận động nhất thế giới. Thông báo mới nhất từ Quỹ Dân số Liên hợp quốc - UNFPA đưa ra cho thấy hiện tại chiều cao trung bình của người Việt Nam thấp đứng thứ 3 Châu Á, xếp gần áp chót trong khu vực ASEAN. Tố chất thể lực, sức bền và sức mạnh của thanh niên Việt Nam được xếp vào mức kém và rất kém so với chuẩn.

Thực tế cho thấy, chiều cao trung bình của nam thanh niên Việt Nam hiện là 164,4 cm, kém 8 cm so với người Nhật và 10 cm so với Hàn Quốc. Nữ cao 153,4 cm thấp hơn chuẩn chung trên 10 cm. Trong 30 năm qua, người Việt cao lên nhưng cao rất chậm, 10 năm chỉ cao thêm được 1 cm.

Bác sĩ Trần Khánh Vân- Phó trưởng khoa Vi chất dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết, “chiều cao không hoàn toàn do gene mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như dinh dưỡng, môi trường, tâm lý, vận động”. Theo nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao của Viện Dinh dưỡng quốc gia cho thấy, chỉ có 23% là yếu tố di truyền, 25% do tâm lý và môi trường sống, 20% rèn luyện thể lực, quan trọng nhất là chế độ dinh dưỡng chiếm đến 32%”.

Các nhà khoa học cũng đã đưa ra lý do vì sao người Việt Nam lại có trở ngại lớn trong việc phát triên chiều cao. Nguyên nhân chính là do chế dộ dinh dưỡng và quá trình tập thể dục, thể thao chưa hợp lý. Viện Dinh dưỡng đã khảo sát mức độ hoạt động thể lực của học sinh tiểu học và THCS ở TP Hà Nội và TP HCM. Kết quả cho thấy, có đến 39% học sinh tiểu học và 46% học sinh THCS được xếp vào nhóm ít hoạt động. Có thể thấy, trẻ đang trong độ tuổi đang phát triển về cả thể chất và trí tuệ đáng lẽ ra phải có mức độ vận động ở mức cao nhưng thực tế lại vận động rất ít. Không chỉ trẻ nhỏ vận động ít mà cả người lớn cũng thiếu vận động thể dục thể thao ở mức báo động. Số liệu nghiên cứu của Cục Y tế dự phòng cho thấy, có tới 30% người trưởng thành thiếu vận động thể lực theo khuyến cáo của WHO (có hoạt động thể lực trung bình ít nhất 150 phút 1 tuần hoặc tương đương).

Mầm mống của bệnh tật

Thống kê tại Việt Nam cho thấy có tới hơn 70% các ca tử vong do mắc các bệnh không lây nhiễm: tim mạch, ung thư, các bệnh về đường hô hấp mạn tính và đái tháo đường,… mà nguyên nhân chính khiến các bệnh không lây nhiễm gia tăng là do lối sống thiếu khoa học, lười vận động.

Các chuyên gia y tế đã đánh giá mức độ nguy hiểm của tình trạng thiếu vận động tương đương với bệnh béo phì và nạn hút thuốc lá. Nếu thế giới giảm được 10% tỷ lệ người thiếu vận động thì sẽ ngăn chặn được cái chết của hơn 500.000 người/năm. 

TS.BS Bùi Thúc Quang- Trưởng khoa Can thiệp tim mạch ngoại, BV Lão khoa trung ương cho hay, lười vận động vô cùng nguy hiểm, nhất là đối với hệ tim mạch. Khi cơ thể ít vận động, quá trình trao đổi chất của cơ thể cũng sẽ bị trì hoãn. Vận động càng ít, tuần hoàn máu càng chậm, điều này đồng nghĩa với nguy cơ mắc các vấn đề về sức khoẻ ngày càng cao. Không chỉ vậy, việc lười vận động, lười tập thể dục, hoạt động thể thao còn khiến lượng calo cần đốt cháy càng ngày càng giảm, đó cũng là một trong những nguyên nhân gây béo phì. Hơn thế, khi không vận động hay tập thể dục thường xuyên, cơ thể cũng phải chịu áp lực nặng nề, từ đó gây ra rối loạn và huyết áp tăng cao. Điều này dẫn đến các cơn đau tim và đột quỵ gây nguy hiểm tới tính mạng.

Ngoài ra, lười vận động còn là nguyên nhân của những chứng bệnh phổ biến như đau khớp, đau vai gáy, stress, tăng cân,… dẫn đến sức khoẻ suy giảm, tinh thần căng thẳng, ảnh hưởng đến chất lượng của cuộc sống.    

Xuân Thuỷ