Cẩn trọng khi giảm cân thần tốc sau sinh

Giảm cân sau sinh có thể làm giảm nguy cơ tăng cân lâu dài, béo phì, đái tháo đường, tim mạch, cơ - xương - khớp, giúp tự tin hơn và giảm các sang chấn tâm lý về mặc cảm hình thể. Tuy nhiên, nếu giảm cân mù quáng sẽ có nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe.

Giảm cân phản khoa học

Chín tháng mang thai, để sinh em bé khỏe mạnh, người phụ nữ cần tăng trung bình 9 - 10 kg. Do đó, người mẹ cũng cần thời gian 9 tháng, thậm chí lâu hơn, mới lấy lại vóc dáng như ban đầu.

Hầu hết phụ nữ mới làm mẹ lần đầu hay có công việc liên quan ngoại hình đều háo hức mong lấy lại được vóc dáng ban đầu nên đã tìm đến các phương pháp giảm cân thần tốc sau sinh như tập luyện thể thao, nhịn ăn, ăn kiêng… trong vài tuần sau sinh. Tuy nhiên, giảm cân cấp tốc sau sinh không chỉ tác động tiêu cực đến sức khỏe mà còn ảnh hưởng nguồn sữa cung cấp cho em bé.

Sau sinh, phụ nữ nên tiếp cận phương pháp giảm cân một cách cẩn thận. Ảnh: HẢI YẾN

Đáng chú ý, trên các trang mạng xã hội, nhiều chị em theo trào lưu khoe giảm cân, lấy lại vóc dáng "thần tốc" chỉ trong 1 tuần đến 10 ngày sau sinh. Thực chất, đây là hình thức giảm cân bằng các biện pháp cưỡng bức, bất chấp sự thích nghi của cơ thể (lợi tiểu, nhịn ăn, tập giảm cân); là một sự phản khoa học ngay vào thời điểm cơ thể cần sự hồi phục sau sinh. Việc làm này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe sau này của phụ nữ.

Thực tế, đã có nhiều trường hợp gặp họa được đăng tải trên các phương tiện truyền thông vì áp dụng những biện pháp giảm cân tiêu cực. Điển hình như trường hợp nữ bệnh nhân 27 tuổi, ngụ TP HCM, bị thoái hóa khớp gối vì leo cầu thang để giảm cân sau sinh. Người bệnh đã áp dụng bài tập leo lên leo xuống 1 tầng nhà 10 lần buổi sáng và 10 lần vào buổi tối.

Sau 1 tháng, chị giảm được 3 kg. Tuy nhiên, đầu gối chị bị đau và cơn đau tăng dần khi ngồi xổm hoặc đi nhiều. Đến khi nhập viện thăm khám, chị được chẩn đoán thoái hóa khớp gối do luyện tập thể thao không đúng cách sau sinh.

Phụ nữ nên tiếp cận phương pháp giảm cân sau sinh một cách cẩn thận. Bởi cơ thể cần có thời gian để phục hồi sau sinh.

Ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng

Hội Sản Phụ khoa Mỹ (ACOG) định nghĩa giảm cân lành mạnh là giảm 1-2 lb (1 kg) mỗi tuần. Hầu hết những người muốn giảm cân nhanh là đang hành động theo sự hưng phấn nhất thời.

Những người này đều tăng lại một nửa số cân đã giảm chỉ sau 1 năm. Đáng chú ý, gần như tất cả những người từng tham gia giảm cân cấp tốc đều quay lại mức cân nặng cũ sau 3 - 5 năm.

Trước hết, cần phân định rõ việc tập thể dục nâng cao sức khỏe và việc tập với mục tiêu giảm cân là 2 việc khác nhau.

ACOG khuyến cáo nên hoạt động thể chất trong tất cả các giai đoạn của cuộc đời. Trong đó gồm trong và sau khi mang thai, tập thể dục tốt trong khi mang thai cũng giúp hạn chế sự tăng cân quá mức.

Giảm cân là các bài thể dục đốt mỡ với cường độ cao kéo dài ít nhất 30 - 45 phút.

Sau sinh, phụ nữ có thể bắt đầu sớm bằng bài tập phục hồi chức năng. Điều này sẽ giúp các bà mẹ có một sàn chậu khỏe mạnh, tránh tiểu són và đau thắt lưng về sau, tránh sa các cơ quan sinh dục; tránh đau và lệch, vẹo khung chậu.

Bên cạnh đó, sau thời gian hết sản dịch (thường 10 - 14 ngày sau sinh), chị em có thể thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng. Đối với các bài tập giảm cân nói chung, nên đợi kết thúc thời gian hậu sản khoảng 12 tuần.

Tuy nhiên, nếu các biến chứng của việc mang thai và sinh con vẫn còn, như đau thắt lưng, đau khung chậu, tiểu không kiểm soát hay lệch, vẹo khung chậu thì nên điều trị bằng các bài tập phục hồi chức năng đến khi cơ thể sẵn sàng cho các bài tập giảm cân.

Chế độ ăn kiêng thúc đẩy giảm cân nhanh thường rất ít calo và chất dinh dưỡng. Điều này khiến bạn có nguy cơ gặp nhiều vấn đề về sức khỏe. Đặc biệt là nguy hiểm đến tính mạng nếu chúng ta giảm cân theo kiểu cưỡng bức để đạt mong muốn kết quả trong số ngày đếm trên đầu ngón tay bằng cách dùng lợi tiểu, ép ra mồ hôi, nhịn ăn và uống giấm hay nước chanh, thậm chí thuốc xổ.

Giảm cân lành mạnh là không giảm quá 1 kg/tuần và bao gồm chế độ dinh dưỡng hợp lý, việc tập luyện phù hợp trong thói quen hằng ngày. Như vậy mới duy trì cân nặng hợp lý trong thời gian dài.