Giá cà phê xấu dần!

“Nước xuống, thuyền cũng xuống”

Nếu như tuần trước giá cà phê robusta tại sàn giao dịch London và tại thị trường nội địa dao động ngày lên ngày xuống với cường độ khá mạnh thì trong tuần này giá cứ giảm dần, mỗi ngày mỗi ít, đến khuya hôm qua 23-5 đã xuống mức thấp nhất của tháng 5-2014.

Biểu đồ 1: Diễn biến giá đóng cửa sàn kỳ hạn robusta trong tháng (tác giả cập nhật)

Giá cà phê nội địa tại các tỉnh Tây Nguyên mấy ngày qua đã xuống mức 38.200-38.500 đồng/kg, mất 1.000-1.300 đồng/kg so với cuối tuần trước và trên 3.500 đồng so với đỉnh giá nội địa lập cách đây hai tháng.

Giá cà phê trong nước bám theo giá sàn kỳ hạn không rời một bước. Sàn robusta tại  London đóng cửa ngày giao dịch cuối tuần hôm qua, tức rạng sáng hôm nay thứ Bảy 24-5 theo giờ Việt Nam, chốt mức 2.003 đô la Mỹ/tấn, giảm 43 đô la/tấn so với tuần trước nhưng giảm đến 170 đô la so với ngày đầu tháng này (xin xem biểu đồ 1). Giá arabica New York cũng mất 3,45 xu/cân Anh (cts/lb) tức 76 đô la/tấn so với cách nay bảy ngày.

Giá mua bán ngay thấp dần, nay quanh 38.500 đồng/kg, giá xuất khẩu loại 2, 5% đen vỡ tính trên chênh lệch giữa giá FOB (giao hàng tại cảng nước xuất khẩu) và giá niêm yết hiện ở mức trừ 60-65 đô la Mỹ tấn dưới giá London, so với trước đây trừ 80-85 đô la.

Tuy nhiên, do tại các kho ngoại quan và nội địa hiện còn một lượng hàng tồn kho lớn, ước từ 250-300 ngàn tấn, mặt khác một số nhà kinh doanh đang bận rộn giao hàng qua các kho London để kịp duyệt chất lượng “được phép đấu giá” (tenderable) theo qui định, nhu cầu mua trên thị trường nội địa chững lại. “Nếu giá trừ 100-110 đô la/tấn thì chúng tôi mua phòng hờ, còn mua giá trừ 65 dưới London, rủi ro thua lỗ khá lớn”, đại diện một tập đoàn kinh doanh cà phê lớn có văn phòng tại TPHCM giải thích tại sao ông giảm mua trong tuần qua.

Tồn kho tích trữ tăng

Trong 23 ngày đầu tháng 5-2014, lượng robusta được sàn Ice Liffe cấp giấy chứng nhận đạt chuẩn (certs) là 32.440 tấn, trong đó hàng của Việt Nam chiếm hết 31.010 tấn. Tổng số cà phê nước ta được các hãng kinh doanh đưa vào kiểm tra chất lượng là 31.027 tấn, như vậy mức độ đạt lên đến 99,17%. Dự kiến hàng vẫn tiếp tục đưa sang các kho do sàn robusta London chỉ định với số lượng lớn. Trong thời gian gần đây, “hàng mua FOB đi trực tiếp đến các nhà rang xay không nhiều do có nhiều hãng đã mua đủ cho sản xuất cho vài tháng tới; thậm chí có hãng đã mua đến tận năm 2015”, vị trưởng đại diện cho biết. Hàng đem qua các kho thuộc sàn thường không bán ngay mà các hãng kinh doanh tích trữ để chờ cơ hội thuận tiện để bán trong hay ngoài sàn khi thấy có lợi.

Lượng tồn kho arabica đạt chuẩn tính đến hết ngày 23-5 còn gần 154 ngàn tấn, trong đó ở châu Âu chừng 105 ngàn tấn.

Báo cáo định kỳ ra hàng tháng của Hiệp hội Cà phê Hạt Mỹ (Green Coffee Association – GCA) cho biết tính đến hết tháng 4-2014, tồn kho cà phê tại Bắc Mỹ đạt 5.237.598 bao, tăng 279.187 bao so với tháng 3-2014. Trong giai đoạn từ 1989 đến 2013, tồn kho tháng Tư hàng năm vùng Bắc Mỹ chỉ tăng bình quân 11.635 bao, riêng năm ngoái tăng 90.759 bao. Như vậy, năm này là năm có tháng Tư tăng mạnh nhất.

Bắc Mỹ là vùng tiêu thụ cà phê lớn của thế giới. Số liệu tồn kho có ảnh hưởng nhất định đến giá thị trường.

“Một ngựa đau cả tàu không ăn cỏ”

Các quỹ đầu cơ tài chính đang trong thời kỳ thoát vị thế bằng cách bán ra những hợp đồng đã mua khống trước đây. Không chỉ cà phê, nhiều mặt hàng nông sản khác tại nhiều sàn giao dịch Mỹ đều rủ nhau giảm như bắp, đường ăn, lúa mì, bông vải (xin xem biểu đồ dưới: lợi suất sàn arabica giảm mạnh chỉ sau đường ăn). Cùng số phận, hai sàn kỳ hạn arabica tại New York và robusta tại London đã phải trải qua những ngày bán tháo do các quỹ đầu cơ và các hãng kinh doanh rút khỏi vị thế mua khống trên thị trường hàng giấy (paper market). Tại sàn New York, sau một tuần tính đến hết ngày báo cáo gần nhất 13-5, đầu cơ giảm 1.789 hợp đồng và tại London giảm tương đương 12.320 tấn. Bán ra mạnh gây giá giảm.

Biểu đồ: Lợi suất đầu tư sau bảy ngày đến 22-5 trên các sàn kỳ hạn Mỹ (nguồn: investing.com)

Các nhà phân tích còn cho rằng giá cà phê và nhiều mặt hàng khác giảm còn xuất phát từ lý do tín dụng ngân hàng đang thắt chặt. Thật vậy, nhiều ngân hàng cung cấp dịch vụ tín dụng để kinh doanh hàng hóa, trong đó có nông sản, từ một năm nay đã rút vốn và không muốn tham gia vào hoạt động này. Những tên tuổi một thời làm rộn ràng thị trường kỳ hạn như JP Morgan (Mỹ), Morgan Stanley (Mỹ), Deutsche Bank (Đức)…nay đều từ chối cung cấp tín dụng do lợi suất trong nông sản hết hấp dẫn. Trong những ngày vừa qua, ngân hàng Credit Suisse (Thụy Sĩ) đã phải chịu nộp phạt 2,6 tỉ đô la Mỹ cho tòa án Mỹ vì tội “tạo điều kiện cho người khác trốn thuế”. Đây là một ngân hàng rất tích cực cung cấp các dịch vụ trong kinh doanh cà phê và nông sản, đặc biệt các hãng đóng tại Thụy Sĩ.

“Không nghi ngờ gì nữa, Credit Suisse Thụy Sĩ bị phạt vố này đã làm cho “một con ngựa đau cả tàu không ăn cỏ”, nhà phân tích thêm ý kiến tại sao giá cà phê rớt tuần qua.