Văn hóa đọc trong thời 4.0
16:42 | 25/04/2023
Đọc được xem là “chìa khóa” mở ra cửa sổ tri thức. Dù thời kỳ nào, hoàn cảnh nào, đọc vẫn là cách thức tiếp cận thông tin phổ biến và hiệu quả.
Trong thời đại bùng nổ thông tin, nhiều ý kiến cho rằng, văn hóa đọc truyền thống đang đứng trước những thách thức bởi các hình thức tiếp cận mới từ kỹ thuật số.
Còn nhớ, ngày học năm thứ nhất ở đại học, một người thầy trong tiết dạy Văn học thời kỳ Trung đại có nói với chúng tôi: Tôi không hy vọng truyền đạt kiến thức gì cao siêu cho anh chị. Sau 4 năm đại học, tôi chỉ mong anh, chị biết cách đọc sách.
Ngày đó, để tiếp cận với kiến thức, ngoài các bài giảng, thuyết trình, chúng tôi đều phải tranh thủ thời gian đến thư viện, dúi đầu vào những cuốn sách. Biết cách đọc sách như thầy giáo đã nói sau này chúng tôi cũng dần hiểu ra. Đó là đọc gì, cần hiểu gì; cách đọc sách thế nào để trong thời gian nhất định, nắm được nội dung cốt lõi, vấn đề nêu ra và cách giải quyết vấn đề đó như thế nào trong ngồn ngộn cả kho tàng kiến thức ở thư viện…
Đó là sinh viên, còn đối với một số tầng lớp khác trong xã hội, việc tiếp cận được một cuốn sách, tạp chí hay tờ báo, không phải ai cũng có cơ hội. Từ đây, người đọc sách gần như chỉ dành cho tầng lớp tri thức, hoặc chí ít cũng là những người có điều kiện nhất định. Vì thế, cái đọc trước đây được hiểu đơn thuần là đọc sách, đọc báo, các khẩu hiệu tuyên truyền đơn giản, phổ thông. Từ khái niệm đọc này, nhiều người cho rằng, ngày xưa đọc nhiều hơn bây giờ, nhất là giới trẻ. Giới trẻ bây giờ hiếm người gối đầu giường một cuốn sách. Giới trẻ bây giờ rất ít người đọc trọn vẹn một cuốn tiểu thuyết…
Theo một thống kê không chính thống, 63% lượng kiến thức mà con người tiếp cận hiện nay vẫn là từ “đọc”. Nhưng, đọc ngày nay không đơn thuần là đọc trong những cuốn sách, mà từ nhiều thể loại, loại hình. Từ thống kê cũng cho thấy cơ hội người dân hiện nay được đọc tăng gấp nhiều lần so với trước. Tiếp cận các thành tựu từ công nghệ, người dân có cơ hội đọc nhiều hơn với các nền tảng, trong đó có mạng xã hội. Hơn thế, cách đọc hiện nay cũng đa dạng hơn với các hình thức từ chữ viết, biểu tượng, biểu ngữ, ký hiệu…
Nếu nhìn ở góc độ đọc truyền thống, chúng ta đang thấy sự “lép vế” về lượng phát hành sách, báo, tạp chí… Nhu cầu tiếp cận tri thức đang có sự chuyển dịch từ đọc truyền thống sang nhiều hình thức như nghe, nhìn, biểu tượng, ký hiệu…Đây là sự chuyển dịch đã tạo nên những cơ hội mới cũng như những thách thức trong phát triển văn hóa đọc.
Không phải ngẫu nhiên, chúng ta có riêng Ngày sách Việt Nam. Văn hóa đọc, trong đó có đọc sách đã trở thành sự kiện văn hóa, một nét đẹp được lan tỏa trong cộng đồng, mang lại những giá trị đích thực và hiệu quả to lớn thu hút được nhiều bạn đọc đến với sách.
Văn hóa đọc giữ một vai trò ngày càng quan trọng, góp phần vào sự hình thành nên con người toàn diện, có trí tuệ, có nhân cách, lối sống lành mạnh, có năng lực tiếp nhận, cập nhật tri thức không ngừng để có thể thích ứng với sự phát triển của xã hội hiện đại…
Tuy nhiên, bên cạnh những chuyển biến tích cực, văn hóa đọc nói chung đang chịu những tác động, chi phối bởi vô số yếu tố chủ quan và khách quan. Với sự phát triển mạnh mẽ của CNTT, “văn hóa đọc” đang có chiều hướng ngày càng bị lấn át bởi “văn hóa nghe - nhìn”.
Hiện nay, nhiều người dân, nhất là lớp trẻ đang có xu hướng đọc thông tin và sách báo, tạp chí trên mạng nhiều hơn là đọc sách, báo như trước đây. Thư viện truyền thống đang vắng dần độc giả. Nắm bắt xu hướng đó, để đáp ứng nhu cầu tiếp nhận thông tin qua đọc, hệ thống thư viện điện tử, sách, báo điện tử đang phát triển nhanh để bù lấp “khoảng trống” của sự thiếu hụt trong đọc sách truyền thống.
Khi cách thức tiếp cận thông tin như nghe, nhìn đang được nhiều người lựa chọn bởi tính tiện ích, hấp dẫn, nhiều nhà xuất bản đã nhìn thấy cơ hội mới trong xuất bản. Phát hành sách, báo điện tử được xem là sự dịch chuyển tất yếu.
Thế nhưng, chúng ta cũng phải nhìn nhận, từ đọc chủ động, hiện nay, chúng ta đang phải đối mặt với tình trạng đọc thụ động. Với công nghệ phát triển, ngoài các mặt tích cực, việc người đọc đang bị “lái” theo các xu hướng không tích cực thậm chí nội dung xấu, độc cũng đang diễn ra. Với nhiều tiện ích, người đọc đang có xu hướng “ăn xổi” thông tin hơn là sự tìm tòi, nghiên cứu.
Có thể thấy, dù đọc theo cách nào, việc tiếp cận tri thức là một nhu cầu tất yếu. Trong ngồn ngộn thông tin, văn hóa đọc sẽ giúp chúng ta xác định được những tiêu chí, chuẩn mực trong việc lựa chọn hình thức cũng như nội dụng tiếp cận thông tin. Và rồi, biết cách đọc, hay nói cách khác, "hãy là người đọc thông thái" vẫn luôn là yêu cầu cốt yếu trong mọi thời đại để tiếp cận tri thức
Đ. Diệu
Bài viết gốc: https://baodaknong.vn/van-hoa-doc-trong-thoi-4-0-144856.html
Nguồn "Báo Đắk Nông điện tử"
CÁC TIN KHÁC
- Kể chuyện buôn làng bằng... tượng gỗ (08/05/2023)
- Nét đẹp văn hóa Lào trong Tết Bunpimay (08/05/2023)
- Liên kết phát triển không gian đọc (08/05/2023)
- Về buôn Ky xem lễ cúng cầu mưa (04/05/2023)
- Lễ hội Thanh Minh của người Nùng An (26/04/2023)
- Muôn màu chuyện đọc (24/04/2023)
- Khai mạc Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam năm 2023 trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk (21/04/2023)
- Khơi mạch nguồn văn hóa đọc (21/04/2023)
- Đi tìm những ngôi nhà đặc biệt còn sót lại ở Tây Nguyên (19/04/2023)
- Tái hiện Lễ cúng ché của dân tộc Êđê tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (17/04/2023)
- Khai mạc Ngày hội văn hóa các dân tộc thiểu số huyện Krông Ana lần thứ VI, năm 2023 (13/04/2023)
Khách sạn Thống Nhất Tp.Buôn Ma Thuột – Điểm hẹn Tây Nguyên
Buôn Ma Thuột được mệnh danh là Thủ phủ Tây nguyên, nơi văn hóa các dân tộc giao thoa và thể hiện nét riêng mà Đắk Lắk được hưởng.
- 108 - Nơi lý tưởng để bạn dừng chân tại Buôn Ma Thuột
- Khu du lịch sinh thái Ngọc Phụng – Điểm đến lý tưởng dành cho bạn
- Công ty TNHH Khách sạn và Du lịch Bạch Mã
- Khách sạn Sài Gòn – Ban Mê
Sầu riêng và những bước đi trên con đường chính ngạch
Sầu riêng Việt Nam xuất sang Trung Quốc theo con đường chính ngạch là cơ hội lớn để ngành hàng này phát triển.
- Đắk Lắk: Lễ hội nâng tầm sầu riêng Krông Pắc
- Nhiều hoạt động sôi nổi tại Lễ hội Sầu riêng huyện Krông Pắc lần thứ nhất
- Sẽ biểu diễn bay khinh khí cầu tại Lễ hội Sầu riêng Krông Pắc lần thứ I năm 2022
- Huyện Krông Pắc: Ra mắt mô hình trồng dổi lấy hạt tại xã Ea Yiêng
- Công ty Cổ phần Thương mại Tổng hợp An Hưng tuyển dụng Nhân viên phát triển thị trường Bia.
- Tập trung chuẩn bị các hoạt động kỷ niệm 120 năm thành lập tỉnh Đắk Lắk
- Xử lý kịp thời các vi phạm trong lĩnh vực lâm nghiệp
- Cảnh báo thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản đang lan rộng
- Vây bắt đàn chó liên quan bé gái 10 tuổi tử vong nghi do bệnh dại
- Vụ 5 cháu nhỏ bị hàng xóm đánh bầm dập: Chuyển hồ sơ lên Công an TP Buôn Ma Thuột
- Ô tô con mất lái tông vào cổng nhà dân
- Bộ Công an đề xuất hàng loạt thay đổi về giấy phép lái xe
- Người dân khổ sở vì không có điện lưới
- Bị vợ tát, người đàn ông dùng dao đâm vợ rồi tự sát
BÌNH LUẬN CỦA BẠN
BÌNH LUẬN