Trên thực tế, nhu cầu tiêu dùng loại vật liệu này rất hạn chế, lượng tiêu thụ khá ì ạch, nhỏ giọt. Theo tìm hiểu, nguyên nhân một phần do những năm gần đây số công trình sử dụng vốn công của tỉnh ta còn khá ít, song rào cản lớn nhất khiến người tiêu dùng và các nhà thầu không mặn mà là do họ chưa có nhiều thông tin về sản phẩm này nên chưa tin dùng, trong khi việc sử dụng gạch nung truyền thống đã trở thành thói quen của nhiều người. Đáng nói hơn, tình trạng sản xuất và tiêu thụ gạch đất sét nung vẫn diễn ra phổ biến vì giá rẻ hơn GKN (giá GKN bán ra trên thị trường hiện vẫn cao hơn khoảng 20% so với gạch nung).
Chỉ thị số 04/2014/CT-UBND ngày 14-5-2014 của UBND tỉnh về việc tăng cường sử dụng vật liệu xây không nung (VLXKN) và hạn chế sản xuất, sử dụng gạch đất sét nung trên địa bàn tỉnh đã khuyến khích DN chủ động, tích cực đầu tư sản xuất và ưu tiên sử dụng VLXKN trên địa bàn, giảm thiểu ô nhiễm môi trường… Theo đó, cũng quy định, các công trình xây dựng được đầu tư bằng nguồn vốn Nhà nước từ sau năm 2015 bắt buộc phải sử dụng 100% VLXKN. Trước đó, UBND tỉnh cũng ban hành Kế hoạch số 5342/KH-UBND ngày 12-9-2012 về phát triển sản xuất, sử dụng VLXKN thay thế gạch đất sét nung trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2012-2020 với mục tiêu phát triển, sản xuất và sử dụng VLXKN thay thế gạch đất sét nung đạt tỷ lệ 15-20% vào năm 2015 và 25-30% vào năm 2020; hằng năm sử dụng khoảng 300.000-350.000 tấn phế thải công nghiệp (mạt đá, đá puzolan…) để sản xuất VLXKN…
Như vậy, các quy định, cơ sở pháp lý liên quan đến sử dụng VLXKN đối với các công trình xây dựng đã được Nhà nước ban hành khá đầy đủ nhằm tạo nhiều điều kiện để hỗ trợ DN phát triển VLXKN nhưng đầu ra vẫn còn hạn hẹp. Do đó, thiết nghĩ, cần đẩy mạnh tuyên truyền hơn nữa để người tiêu dùng hiểu đúng tác dụng, tính năng thân thiện với môi trường của GKN; thực hiện theo đúng kế hoạch tăng cường sử dụng VLXKN và lộ trình chấm dứt hoạt động sản xuất gạch đất sét nung bằng lò thủ công, thủ công cải tiến, lò đứng liên tục… theo Quyết định số 35/2014/QĐ-UBND ngày 13-10-2014 của UBND tỉnh. Đồng thời, có chính sách hỗ trợ những DN tiên phong trong việc đưa vào sản xuất loại vật liệu mới thân thiện với môi trường để hạ giá thành sản phẩm, tạo động lực khuyến khích người dân tin dùng GKN.
Trâm Anh
BÌNH LUẬN