Rối bời tư vấn du học

Kết quả, tư vấn lung tung, kém hiệu quả, chưa kể không ít đơn vị cố tình lừa đảo vì sự thiếu hiểu biết về thông tin du học của người dân.

Người đứng đầu không đủ trình độ, tiêu chuẩn theo quy định, nhân viên tư vấn chưa được bồi dưỡng nghiệp vụ, tư vấn không trung thực, thậm chí, một số công ty còn làm giả giấy tờ, hồ sơ tài chính cho học sinh không đủ điều kiện du học.  Đây chính là những bất cập đang tồn tại trong hoạt động tư vấn du học hiện nay.

Tư vấn không trung thực

Đáp ứng nhu cầu thực tế cho hoạt động du học, nhiều công ty, trung tâm tư vấn du học ồ ạt mọc lên. Tuy nhiên, bên cạnh những đơn vị tư vấn chân chính cũng xuất hiện hàng hoạt công ty “ma” - thành lập không đăng ký hoạt động theo đúng quy định của Luật Doanh nghiệp. Kết quả, tư vấn lung tung, kém hiệu quả, chưa kể không ít đơn vị cố tình lừa đảo vì sự thiếu hiểu biết về thông tin du học của người dân. 

Bà Nguyễn Hoàng Nga (quận 3, TP HCM) than phiền: “Muốn cho con gái đang học lớp 10 đi du học, tuy nhiên tìm hiểu một số trung tâm tư vấn thấy phí tư vấn khá cao, hợp đồng tư vấn hơn 30 triệu đồng. Chưa hết, có một số giấy tờ thủ tục không rõ ràng, thậm chí nhiều đơn vị thể hiện sự chuyên nghiệp đến kinh ngạc nên tôi rút lui. Chỉ sợ lằng nhằng rồi sau này tiền mất mà học hành dở dang. Tìm được một trung tâm tư vấn du học đàng hoàng trong thời buổi chạy theo trào lưu này hoàn toàn không đơn giản”. 

Nhìn nhận từ thực tiễn tư vấn du học của Việt Nam, TS Đinh Văn Vĩnh - Luật sư Di trú Úc cho rằng, ở các nước khác tư vấn du học không mới và được thực hiện khá bài bản, hiệu quả. Ở Việt Nam, tư vấn du học còn mới mẻ. Thiết nghĩ, các đơn vị nên tìm hiểu mục đích du học của học sinh. Tư vấn những ngành phát triển trong tương lai để đạt hiệu quả tốt trong du học. Không thể tư vấn bát nháo và đại trà như hiện nay.

“Do chất lượng tư vấn, hỗ trợ du học sinh không tốt nên nhiều học sinh qua Úc hoặc qua nước khác thấy bị bỏ rơi, bơ vơ rồi trở về lại hoặc lại trở thành tội phạm dân sự, hình sự. Tôi đã từng giải quyết những sự cố nêu trên. Nhìn chung vấn đề này khá nhức nhối” - TS Vĩnh nhấn mạnh. 

Học sinh du học tự túc ngày càng tăng.

Siết mạnh, quản chặt

TS Phan Minh Phụng - Phó Hiệu trưởng Trường Cán bộ quản lý giáo dục TP HCM thông tin, du học trở thành sự lựa chọn của nhiều học sinh. Để có sự chuẩn bị tốt nhất trước khi du học, nhiều bậc phụ huynh, học sinh tìm đến dịch vụ tư vấn. Thế nhưng hiện nay xảy ra tình trạng bát nháo trong hoạt động này. Theo đó, người đứng đầu không đủ trình độ, tiêu chuẩn theo quy định, nhân viên tư vấn chưa được bồi dưỡng nghiệp vụ. Trong quá trình hoạt động có nhiều biểu hiện sai phạm về quản cáo không đúng ngành nghề, tư vấn không trung thực.  Một số công ty còn làm giả giấy tờ, hồ sơ tài chính cho học sinh không đủ điều kiện du học với số tiền dịch vụ khá cao (khoảng 1.500 USD). 

Bà Trương Mỹ Lai - Phó Hiệu trưởng Trường THCS – THPT Hồng Hà nêu quan điểm: “Tư vấn du học phải tìm hiểu, trải nghiệm thực tế nơi học tập và sinh sống cho học sinh để có những hỗ trợ hiệu quả hơn. Tránh tư vấn dựa trên lý thuyết, thiếu trách nhiệm theo hình thức “đem con bỏ chợ”. Vị này cho biết thêm, xây dựng học sinh thành nguồn nhân lực chất lượng cao đòi hỏi tư vấn đủ điều kiện về trình độ, đạo đức hướng đến thúc đẩy ước mơ du học. 

Bàn về nguyên nhân và cách giải quyết bất cập trong tư vấn du học hiện nay, TS Phan Minh Phụng khẳng định, thiếu quy định, kiểm tra, giám sát, chế tài nên tư vấn du học hoạt động bát nháo. Có thời điểm trên địa bàn TP HCM có khoảng 1.000 công ty tư vấn du học nhưng chỉ có gần 100 đơn vị có giấy phép hoạt động. Trong thời gian tới, các công ty tư vấn phải hoạt động chính danh để phát triển đồng bộ, hiệu quả. 

Một số chuyên gia trong ngành cho rằng, Nhà nước cần sớm rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý hoạt đọng tư vấn du học để tăng cường công tác quản lý trên lĩnh vực này tại các địa phương. Trước mắt rà soát, ban hành đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ, kịp thời của các văn bản nhằm đáp ứng tốt yêu cần quản lý cũng như tạo điều kiện cho các tổ chức tư vấn du học hoạt động đúng pháp luật, phục vụ nhu cầu du học của người dân.    

Thanh Giang