Hoàn thuế giá trị gia tăng: Doanh nghiệp cà phê “truy” Cục thuế

Tại đây, nhiều DN kiến nghị, không thể vì cá biệt các "DN đen” trốn thuế mà cục thuế địa phương ngâm hồ sơ hoàn thuế giá trị gia răng đầu vào của phần lớn DN xuất khẩu khẩu chân chính.

Đẩy khó cho doanh nghiệp xuất khẩu

Chủ đích của hội nghị là cuộc bàn luận của riêng ngành hàng cà phê và cơ quan lãnh đạo để tìm ra giải pháp để hỗ trợ thị trường. Tuy nhiên, vấn đề hoàn thuế giá trị gia tăng đã trở nên nóng ran.

Câu chuyện bắt đầu từ giữa tháng 6 , xuất hiện tình trạng DN cà phê mua bán hóa đơn gian lận thuế. Ngày 1-7-2013, công văn 7527 của Bộ Tài chính quy định cơ quan thuế phải tiến hành kiểm tra đầy đủ hoá đơn đến người bán hàng đầu tiên, nếu đạt thì DN mới được hoàn thuế (kiểm trước, hoàn sau). Bộ Tài chính ban hành công văn yêu cầu các DN xuất khẩu phải tự "kiểm tra các khâu trung gian”, nhiều DN bị cơ quan thuế giữ hồ sơ khiến họ không thể lấy lại được tiền thuế VAT đã nộp trước đó.

Ông Lê Thế Hùng - Tổng giám đốc Công ty 2-9 có mã số thuế tại Cục Thuế Đắc Lắc bức xúc nói: "DN tôi có đầy đủ các yếu tố, từ bạn hàng lớn, thị trường lớn, có nguồn để mua nguyên liệu chế biến, có tiềm lực tài chính, nhưng lại thiếu một điều trầm trọng "môi trường kinh doanh lành mạnh”.

DN xuất khẩu mua nguồn hàng từ DN A, DN A gom nguồn hàng từ doanh nghiệp B, rồi B lại gom hàng từ DN C… Như thế có nghĩa là, đơn vị xuất khẩu chỉ có thể kiểm tra được hóa đơn, nguồn hàng của đối tác trực tiếp là A là có hợp pháp hay không. Các khâu trung gian khác không thể biết được. "Vậy mà Bộ Tài chính giờ bắt DN phải biết hết cả những khâu cung cấp hàng. Nếu một khâu nào đó trong chuỗi cung ứng bỏ trốn thì tôi cũng không được hoàn thuế. Việc kiểm tra gian lận là của Bộ Công an sao lại bắt DN xuất khẩu làm. Truy hoàn rồi hoàn truy phức tạp quá khiến môi trường kinh doanh không lành mạnh”, ông Hùng nói.

Nhiều ý kiến cho rằng, nguy hiểm hơn, khi các nhà đầu tư nước ngoài nhận thấy điều này họ sẽ chuyển thị trường, ép giá các DN trong nước. Rồi việc xuất khẩu thu về 4 tỷ USD cà phê mỗi năm sẽ ra sao? DN đang đứng trước nguy cơ phá sản rất lớn. Rủi ro chính sách không thể đẩy cho nhà xuất khẩu được.

Chính vì những lẽ trên, ông Lê Thế Hùng kiến nghị: nên bỏ ngay thuế VAT đi để đỡ phiền phức.

Công văn làm tắc cả dây chuyền hoạt động

Giám đốc một DN xuất khẩu cà phê Pitec cũng nói, đó là điều không công bằng. DN xuất khẩu không thể "người gian không chịu mà người ngay lại phải chịu”. Người làm ăn chân chính nhưng bị giữ tiền lại là không được.

Bà Nguyễn Bích Vân, Hiệp hội Cao su cũng nói: các DN "dân doanh” rất vướng về thuế VAT. Có nhiều DN vốn chỉ 5 tỷ đồng, nhưng tiền chưa được hoàn thuế đã lên tới 27 tỷ đồng, như vậy DN không có vốn để làm ăn. Ngành hàng cà phê kiến nghị giảm thuế VAT từ 5% về 0%.

Tổng giám đốc Công ty xuất khẩu cà phê Paximex cụ thể hơn, phương thức thanh toán của DN hiện nay qua ngân hàng, khi xuất hàng ra nước ngoài có hóa đơn, và thu được ngoại tệ về. Vì vậy đề nghị DN nào chưa được hoàn thuế trước ngày 1-7 thì phải được hoàn lại ngay. Bộ Tài chính không thể vì một công văn tắc ở giữa, để rồi buộc các công ty xuất khẩu dừng hẳn cả dây chuyền làm ăn, ảnh hưởng thu ngân sách nhà nước.

Vị giám đốc khẳng định: "Nếu cuộc hội nghị ngày hôm nay không giải quyết được vấn đề hoàn thuế, chúng tôi sẽ kiến nghị gửi lên Chính phủ. Chúng tôi không được hoàn thuế thì cán bộ công nhân viên không có lương, nghỉ làm”.

Vì thế, câu chuyện hoàn thuế giá trị gia tăng với các DN thuế vẫn chưa có hồi kết.

Thúy Hằng

Cà phê xuất khẩu điêu đứng

Ông Đỗ Hà Nam - Phó Chủ tịch Hiệp Hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (Vicofa) cho biết: 3 năm qua, không ít khi DN cà phê trong nước "lên bờ xuống ruộng” vì giá bất ổn. Nguyên nhân chính là do chúng ta chưa tạo được thế chủ động thị trường, mặc dù có nhiều lợi thế để làm điều đó nhưng từ bấy lâu nay, chúng ta đã để cho nước ngoài thâu tóm, điều chỉnh về giá. Khả năng pháp lý của DN cà phê Việt Nam cũng đang thấp, các DN ngại tranh chấp nên mỗi khi "có chuyện” là thường tìm cách thương lượng và tất nhiên trong cuộc thương lượng đó phần thiệt thòi luôn nghiêng về các DN của chúng ta. Nắm được điểm yếu đó mà các đối tác nước ngoài hay tạo cớ để được thương lượng và hưởng lợi. Một nguyên nhân quan trọng dẫn đến tình trạng trên là do từ lâu chúng ta đã "bỏ ngỏ” khả năng tham gia vào Hiệp hội cà phê thế giới. Không có người thường trực thì không có tiếng nói, không có thông tin thị trường, hoặc nếu có thông tin chủ yếu là thông tin chậm và có khi là thiếu chính xác. Do vậy, hiệu quả hỗ trợ, bảo vệ được ngành cà phê trong nước vô cùng thấp. Bên cạnh đó là chính sách thuế không đồng nhất. Lúc thì đưa ra quy định thu VAT trực tiếp người bán, lúc thì ban hành văn bản DN thu mua xuất khẩu phải ứng VAT ra trước, sau đó Nhà nước sẽ hoàn thuế sau, cách triển khai lộn xộn như vậy đã tạo cơ hội cho nhiều DN trốn thuế vì trốn được thuế nên họ bán ra với giá thấp hơn, tạo nên sự cạnh tranh không lành mạnh ngay chính trong nội bộ DN trong nước.

QUỐC ĐỊNH