Giá cà phê tăng cao kỷ lục, nông dân không còn hàng bán

Giá cà phê xuất khẩu của Việt Nam đang tăng lên mức cao nhất trong vòng 30 năm trở lại đây. Song nhiều doanh nghiệp cho biết, đang không có hàng để bán do nguồn cung khan hiếm và doanh nghiệp "đói" vốn.

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, trong tháng 8, xuất khẩu cà phê của Việt Nam đạt gần 85 nghìn tấn, thu về 258,5 triệu USD, giảm 25,1% về lượng và giảm 2,9% về giá trị so với tháng 8 năm ngoái. Tính chung 8 tháng, xuất khẩu cà phê của Việt Nam đạt 1,2 triệu tấn, trị giá gần 3 tỷ USD, giảm 5,4% về lượng nhưng tăng 3,1% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

Dù khối lượng suy yếu, song giá cà phê xuất khẩu của Việt Nam tăng tháng thứ 6 liên tiếp, ghi nhận mức cao mới trong tháng 8, đạt kỷ lục 3.054 USD/tấn, tăng 8% so với tháng trước đó và tăng gần 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Giá xuất khẩu bình quân cà phê của nước ta trong 8 tháng đạt 2.463 USD/tấn, tăng 8,9% so với cùng kỳ năm ngoái.

Một số chuyên gia nhìn nhận, chưa bao giờ thị trường cà phê biến động mạnh đến vậy. Năm ngoái, giá cà phê lần đầu thiết lập mức 52.000 đồng/kg nhưng nhanh chóng sụt giảm. Năm nay, với mức giá vượt 70.000 đồng/kg như hiện nay, các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê rơi vào thế “không thể tưởng tượng nổi”.

Theo ghi nhận, giá cà phê robusta (giống cà phê phổ biến tại Việt Nam) ngày 17/9 tại Đắk Lắk tăng lên mức 66.600 đồng/kg, Lâm Đồng 65.900 đồng/kg, Gia Lai có giá 66.400 đồng/kg, tại Đắk Nông cà phê được thu mua với giá 66.900 đồng/kg.

Trao đổi với báo chí, ông Lê Tất Đỗ - Chủ tịch Hội đồng quản trị Hợp tác xã Nông nghiệp Tâm Thành (xã Ia Hrung, huyện Ia Grai, Gia Lai) - cho biết, thời điểm này cà phê trong người dân gần như không còn. Thường sau đầu vụ thu hoạch khoảng 2-3 tháng, tức khoảng tháng 3, tháng 4 hằng năm, thì người dân đã bán hết cà phê.

Chính vì thế, việc giá cà phê tăng cao “chót vót” như hiện nay dù các hộ trồng cà phê “rất tiếc” nhưng “không thể làm gì”, vì cơ bản không có cà phê trong vườn để bán. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng không thu mua cà phê lúc này.

Tuy vậy, giá cà phê tăng là tín hiệu vui để người trồng cà phê chuẩn bị “phương án” cho gia đình.

Theo ông Thái Như Hiệp - Chủ tịch Hội đồng Thành viên, Giám đốc Công ty TNHH Vĩnh Hiệp - cho biết, giá cà phê đang duy trì tại mức cao trong lịch sử là tin vui đối với nông dân và các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê. Tuy nhiên, điều đáng nói nguồn cung cà phê của Việt Nam đang rơi vào tình trạng khan hiếm.

Lãnh đạo Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (VICOFA) cũng thừa nhận, giá cà phê đang ở mức cao nhất trong vòng 30 năm qua. Tuy nhiên, hiện các doanh nghiệp xuất khẩu không mua trữ cà phê như trước, mà ký hợp đồng tới đâu mua tới đó.

Một câu hỏi đặt ra là, giá cà phê tăng, nhưng liệu có tăng lâu? Ông Phạm Quang Anh - Giám đốc Trung tâm Tin tức Hàng hóa Việt Nam - nhận định, giá cà phê ở mức cao có thể không duy trì lâu. Hiện nay, Brazil và Indonesia, hai quốc gia xuất khẩu cà phê hàng đầu thế giới đã có nguồn cung từ niên vụ mới và đang tích cực đẩy mạnh xuất khẩu. Đồng thời, Việt Nam sẽ bắt đầu thu hoạch cà phê niên vụ mới vào quý 4 năm nay, góp phần bổ sung lượng lớn cà phê cho thị trường.

Theo dự báo mới nhất của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nếu lượng cà phê xuất khẩu những tháng cuối năm bằng với cùng kỳ năm trước và giá xuất khẩu bằng với những tháng đầu năm, lượng cà phê xuất khẩu cả năm 2023 sẽ đạt khoảng 1,7 triệu tấn, trị giá 4,2 tỷ USD. Đây sẽ là mức kim ngạch kỷ lục mới của ngành cà phê.