Chiếc vòng đồng - gắn kết tình yêu thương

Anh Y Thok Niê, cán bộ văn hóa xã Ea Tul (huyện Cư M’gar) cho hay: “Hằng năm, người Êđê đều làm lễ cúng sức khỏe cho từng thành viên trong gia đình. Tùy theo điều kiện kinh tế, gia đình người Êđê sẽ chuẩn bị một con gà, xôi, bánh kẹo, trái cây… để dâng lên các vị thần linh phù hộ cho chủ lễ (người được làm lễ cúng sức khỏe) khỏe mạnh, gia đình ấm no, hạnh phúc. Sau khi làm phép, cúng vái thần linh, đại diện gia đình sẽ cầm chiếc vòng đồng trao cho chủ lễ”.

Bên cạnh đó, mỗi khi xảy ra biến cố, người Êđê cũng làm lễ trao vòng đồng cho người gặp nạn. Như anh Y Yuin Niê (buôn Phơng, xã Ea Tul), sau một lần bị tai nạn giao thông được bố mẹ trao vòng đồng với hy vọng “tai qua nạn khỏi”. Sau đó, hằng năm anh Y Yuin đều được làm lễ cúng sức khỏe và dùng dao khắc lên chiếc vòng đồng đã được trao sau lần gặp tai nạn. Không chỉ vậy, mỗi lần có người trong nhà đau ốm, người Êđê lại đeo chiếc vòng đồng đã được làm phép cho người bệnh mau chóng khỏe mạnh.

Lễ trao vòng đồng của người Êđê.

Cũng theo phong tục của người Êđê, chiếc vòng đồng còn là lời giao ước hôn thú của các cặp thanh niên nam, nữ khi đến tuổi lập gia đình. Theo đó, khi đồng ý lời cầu hôn thì cô gái sẽ thông báo cho chàng trai về nói với gia đình đến làm lễ trao chiếc vòng đính ước. Khi cùng chạm tay vào chiếc vòng đồng, cô gái và chàng trai chính thức trở thành vợ chồng của nhau, buộc phải cam kết trước hai bên gia đình sẽ chung sống hạnh phúc suốt đời bên nhau. Còn nếu như, sau khi kết hôn, một trong hai người thay lòng đổi dạ, trả lại chiếc vòng đồng thì phải bồi thường gấp 2, thậm chí gấp 3 lần sính lễ đã được trao trong ngày cưới.

Ngoài ra, chiếc vòng đồng còn gắn kết tình yêu thương giữa gia đình người Êđê với một người không phải máu mủ, ruột rà. Ông Y Toan Ayun, Phó Chủ tịch UBND xã Ea Tul cho biết: “Khi người Êđê thương mến ai đó ngoài dòng tộc và muốn trở thành anh em thì sẽ tiến hành làm lễ kết nghĩa. Theo đó, gia đình sẽ chuẩn bị lễ vật gồm: một con gà, rượu cần và một chiếc vòng đồng. Sau khi cúng, gia đình người Êđê trao cho người anh em kết nghĩa chiếc vòng đồng. Kể từ đó, người kết nghĩa sẽ được xem như anh em trong họ hàng. Mỗi lần có việc gia đình, người anh em kết nghĩa đều được mời về tham dự, khi gặp khó khăn thì hai bên cùng san sẻ, giúp đỡ lẫn nhau”.

Xuất phát từ những ý nghĩa ấy, người Êđê xem chiếc vòng đồng là một phần không thể thiếu trong cuộc sống và luôn cất giữ cẩn thận như một tài sản quý giá.

Hồng Nguyên