Cảnh báo áp xe gan do sán lá gan lớn

Theo bác sĩ Đào Bách Khoa, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP HCM, bệnh nhân chủ yếu là nữ (68%), có độ tuổi trung bình 40, đến từ 24 tỉnh, thành từ Quảng Ngãi trở vào. Trong đó, 44 trường hợp sống tại TP HCM, 40 trường hợp sống tại các tỉnh miền Trung; 23 ca bệnh phức tạp phải nhập viện nội trú. Toàn bộ bệnh nhân đều có thói quen ăn rau sống. 

Đáng chú ý, 2 trường hợp áp xe gan do sán lá gan lớn ở thai phụ và 3 trường hợp bệnh diễn tiến nặng, nhập viện trễ, nguy cơ áp xe vỡ cần phối hợp với chuyên khoa ngoại. Tuy nhiên, bệnh có thể điều trị hiệu quả nếu được chẩn đoán và điều trị sớm.

Bác sĩ Trần Nguyên Cao Lợi, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP HCM, cho biết vào tháng 3-2023, bệnh viện đã tiếp nhận 2 trường hợp thai phụ ở Khánh Hòa và Thủ Đức nhập viện với tình trạng đau bụng thượng vị tăng dần kèm sốt và buồn nôn. Họ thường ăn rau sống từ quê Bình Định gửi vào. Siêu âm cho thấy có ổ áp xe tại gan kích thước 5×8 cm ở thai phụ 16 tuần và 7×8,4 cm ở thai phụ 28 tuần. 

Hình ảnh áp xe gan do sán lá gan lớn trên siêu âm. Ảnh:BVCC

Do đây là 2 ca bệnh phức tạp, khó xử trí và điều trị nên đã được hội chẩn toàn viện và liên viện chuyên khoa ngoại, sản để có giải pháp can thiệp tốt nhất. Sau đó, bệnh nhân đã được điều trị với thuốc Triclabendazole và theo dõi sát diễn biến lâm sàng, tình trạng thai. Sau 1 tuần nằm viện, bệnh nhân hết sốt, hết đau bụng và được xuất viện theo dõi ngoại trú.

Bệnh nhiễm sán lá gan lớn vẫn là một vấn đề sức khỏe trên toàn thế giới. WHO luôn xem Việt Nam là một vùng dịch tễ của sán lá gan lớn. Hiện nay, số ca bệnh do sán lá gan lớn đã được ghi nhận ở 47 tỉnh, thành. Các địa phương gặp nhiều nhất là vùng duyên hải miền Trung.

Sán lá gan lớn gây bệnh cho người có 2 loại: Fasciola hepatica và Fasciola gigantica. Sán lá gan lớn ký sinh, sinh sản và trưởng thành ở động vật ăn cỏ như trâu, bò, cừu được thải qua phân ra môi trường bên ngoài. Người mắc bệnh do ăn sống các loại rau mọc dưới nước không rửa kỹ hoặc uống nước chưa nấu chín có nhiễm ấu trùng sán.

Việc điều trị bệnh sẽ được cá thể hóa tùy vào tình trạng nặng, nhẹ. Với thể bệnh nhẹ, bệnh nhân sẽ được điều trị thuốc uống đặc trị sán lá gan lớn là Triclabendazole hiệu quả với liều duy nhất. Với thể bệnh nặng, tùy vào diễn tiến, bệnh nhân có thể được lặp lại 1 liều thuốc đặc trị hoặc sử dụng thêm kháng sinh nếu nghi ngờ bội nhiễm vi trùng.

"Bệnh do sán lá gan lớn là một bệnh không phải hiếm gặp. Không uống nước lã hoặc ăn rau sống mọc dưới nước là các biện pháp hữu hiệu để phòng tránh bệnh này" - bác sĩ Lợi khuyến cáo.