Tiêu thụ nông sản vẫn khó ổn định

 Đây là một thiệt thòi lớn đối với ngành nông nghiệp nước nhà.

Bảo quản nông sản sau thu hoạch vẫn là bài toán khó.

Cũ và lạc hậu

Theo nhận định của giới chuyên gia ngành nông nghiệp, bảo quản nông sản sau thu hoạch là một khâu quan trọng trong chuỗi sản xuất nông nghiệp để nâng cao chất lượng sản phẩm.

Tuy nhiên, phần lớn các hộ nông dân hiện nay vẫn sử dụng phương thức bảo quản truyền thống đã trở nên lạc hậu.

Theo đó, các hộ nông dân vẫn sử dụng phương thức bảo quản nông sản một cách thủ công, dẫn đến chất lượng nông sản không được đảm bảo.

Ông Nguyễn Văn Tiến, ở thôn 2 xã Đắc Gằn, huyện Đắc Min, tỉnh Đắk Nông cho biết, gia đình ông có hơn 5 ha xoài và hiện vẫn thu hoạch và bảo quản trái xoài theo phương thức đơn giản, đó là xếp vào thùng rồi mỗi lớp xoài lót một lớp giấy để chống chầy xướt khi vận chuyển.

Hầu như không có một phương thức bảo quản nào giúp cho trái xoài được tươi lâu hơn.

Và với lượng xoài thu hoạch một lần khá lớn, nếu thương lái không đến thu mua ngay là coi như “xôi hỏng bỏng không”. 

Những khó khăn trong việc bảo quản nông sản sau thu hoạch vẫn đang là một bài toán khó cho ngành nông nghiệp Việt Nam.

Và chính những bất cập này đang khiến cho việc xuất khẩu ngành hàng này gặp nhiều trở ngại.

Câu chuyện của lãnh đạo một DN chuyên xuất khẩu trái cây cũng thêm một minh chứng cho bất cập này.

Vào tháng 8/2017, DN này đã thiệt hại lớn khi hai lô hàng khoảng hơn 400 tấn vải vừa sang tới cảng hàng không phía Australia đã phát hiện thối, hỏng và bị đối tác hủy đơn hàng.

Gần đây nhất, trong vòng 1 tháng, với ba chuyến xuất khẩu xoài, DN này tiếp tục lỗ gần 3 tỷ đồng. 

Đắt đỏ, ngại đầu tư

Giới chuyên gia cho biết, hiện nay đang có ba nguồn cung công nghệ bảo quản nông sản gồm: Nhập khẩu; từ các nhà nghiên cứu trong nước tại các viện, các trường và từ các nhà chế biến không chuyên.

Tuy nhiên, nguồn công nghệ nhập khẩu, giá thành khá đắt đỏ.

DN sử dụng công nghệ này chỉ phù hợp khi xuất khẩu hàng hóa vào một số thị trường có giá bán sản phẩm cao chứ không phải phù hợp với mọi thị trường.

Đó là chưa kể nhiều ứng dụng công nghệ nhập khẩu tốt nhưng chưa hẳn đã phù hợp với điều kiện thực tế ở Việt Nam.

Trước thực trạng này nên nhiều DN quy mô vừa và nhỏ lựa chọn “liệu cơm gắp mắm”, sử dụng công nghệ trong nước từ các viện, trường.

Tuy nhiên, khúc mắc ở đây là khi rủi ro xảy ra, không có đơn vị nào đứng ra hỗ trợ DN, mọi thiệt hại, rủi ro DN đều phải tự chịu.

Theo phản ánh của một số DN, để phát triển công nghệ bảo quản, chế biến cho nông nghiệp trong nước, đơn vị sáng lập đã và đang vấp phải quá nhiều khó khăn về quy chuẩn, quy trình thủ tục chứng nhận...

Trong khi đó, nếu để DN sử dụng công nghệ trong nước tham gia xoay xở, giải quyết các vấn đề, DN cũng không đủ sức.

Nông, lâm, thủy sản đã, đang và vẫn sẽ là một trong những nhóm hàng xuất khẩu chủ lực, quan trọng của Việt Nam trong tương lai.

Do vậy, bên cạnh nỗ lực mở cửa thị trường, nâng cao chất lượng mặt hàng… để nông sản xuất khẩu ra thị trường quốc tế một cách bền vững, rất cần coi trọng việc đầu tư, phát triển công nghệ bảo quản, chế biến nông sản sau thu hoạch.  

 Minh Phương