Cá rô chiên xù Nam Bộ

Một trong hàng trăm loài thủy sản ngon đáo để ấy là con cá rô, nhất là những con lớn ngoại cỡ, gọi “cá rô mề” hay “cá rô biết nói”.

Vì là “cá đồng” nên loài cá này không chỉ thích nghi được với môi trường bùn sình khắc nghiệt, mà còn được xem là “vận động viên” xuất sắc bộ môn leo núi, đến mức tác giả sách “Gia Định thành thông chí” đã tặng cho biệt danh là “quá sơn ngư”. Và, để tôn vinh cái sự thơm ngon của loài cá quê mùa này, cách nay gần 200 năm vua Minh Mạng đã cho chạm nổi con cá rô trên hông Thuần đỉnh (một trong chín đỉnh, được xem là Quốc bảo của đất nước, đặt trước Thế miếu ở Hoàng Thành, Huế).

Loài vật, thường thì phải trưởng thành mới bước vào thời kỳ sinh sản, nhưng cá rô thì không. Chúng mới lớn bằng ngón chân cái đã có trứng đầy bụng. Mà trứng cá rô thì ngon thơm… phải nói!

Đặc biệt, loài cá này tăng trọng rất nhanh nên người ta đánh bắt được cá rô non khá nhiều, đem bán chợ giá rẻ hơn cá linh, nhưng nếu biết chế biến thì món cá rô ắt phải ngon hơn cá lóc nhiều!

Thật vậy, ngay từ những đám mưa đầu mùa, người ta đã thấy chúng lăng xăng trên đồng cạn: “Cá rô róc rách ruộng cày/ Mắc mớ gì mầy hỡi cá rô con!”. Thế là chúng không thể không trở thành món đưa cay dân nhậu. Chỉ bằng ngón chân cái thôi, người ta cũng đã cảm thấy sướng miệng khi thưởng thức món cá rô non chiên xù, bởi nó không chỉ ngon mà còn “sang” - có lẽ chỉ dân đồng bằng mới có điều kiện thưởng thức kiểu ăn này.

Cá chế biến cực kỳ đơn giản. Chỉ cần cho toàn bộ vào thau nước muối để cá quẫy một lúc cho sạch nhớt và sạch cả ruột. Vớt ra, không cần phải cắt đầu, đánh vảy, mổ bụng…, cứ đổ hết vào chảo dầu mỡ đã khử tỏi thơm trên bếp như “luộc cá bằng dầu”, chỉ mươi phút cá đã chín vàng, thơm phưng phức. Thưởng thức đúng bài là chấm cá với nước mắm me hoặc nước mắm trong giằm ớt. Cứ “ngấu nghiến” nguyên con, đừng ngại, không sao cả vì toàn bộ kỳ vi, xương, đầu đều giòn tan như ăn cốm mới – tất nhiên không thể thiếu các loại rau mùi, dưa leo, khóm, khế, chuối chát...

Nguyễn Hữu Hiệp