Doanh nghiệp vận tải hành khách bằng xe buýt: Hãy tự cứu lấy mình!

Tuy nhiên, những năm gần đây, các doanh nghiệp vận tải bằng xe buýt đang "chới với" ngay cả trong điều kiện mọi hoạt động đã trở lại bình thường.

Toàn tỉnh hiện nay có hơn 200 xe buýt, hoạt động trên 26 tuyến từ trung tâm TP. Buôn Ma Thuột đến các huyện, thị xã trong tỉnh và một số tuyến đến tỉnh Đắk Nông.

Với những ưu điểm như giá cả phù hợp, mạng lưới phủ khắp, thời gian đầu xã hội hóa, xe buýt là lựa chọn của rất nhiều hành khách là cán bộ, công chức, viên chức, học sinh, sinh viên và người dân các địa phương vùng sâu, vùng xa trên địa bàn tỉnh và một số địa phương của tỉnh Đắk Nông.

Tuy nhiên, từ năm 2019 đến nay, nhiều tuyến xe buýt phải tạm dừng hoạt động, sau đó dù được doanh nghiệp khác thế chỗ và khôi phục tuyến, nhưng cũng trong tình cảnh chật vật, doanh thu thua lỗ.

Xe buýt tuyến TP. Buôn Ma Thuột - TP. Gia Nghĩa (tỉnh Đắk Nông) thưa vắng khách.

Cụ thể, năm 2019, 5 tuyến gồm 1 tuyến nội thành Buôn Ma Thuột và 4 tuyến từ TP. Buôn Ma Thuột đến một số xã, thị trấn của huyện Cư M’gar phải tạm dừng hoạt động. Đến tháng 7/2021, thêm 4 tuyến khác từ TP. Buôn Ma Thuột đến một số xã của huyện Cư M’gar cũng phải tạm dừng vì hoạt động không hiệu quả, thua lỗ. Mới đây nhất, Công ty Cổ phần Vận tải ô tô Đắk Lắk cũng đã ra thông báo dừng hoạt động 2 tuyến xe buýt TP. Buôn Ma Thuột – huyện Lắk và TP. Buôn Ma Thuột – huyện Krông Nô (tỉnh Đắk Nông) kể từ đầu tháng 12/2023 do không có khách để duy trì tuyến.

Có nhiều nguyên nhân dẫn tới thực trạng trên. Chẳng hạn như tình trạng "xe dù, bến cóc" hoạt động rầm rộ trên địa bàn tỉnh trong nhiều năm trở lại đây; nhiều xe ô tô cá nhân (chủ yếu từ 4 đến 7 chỗ ngồi) hoạt động kinh doanh vận tải nhưng không đăng ký kinh doanh, đón, trả khách khắp các tuyến đường từ thành thị đến nông thôn; hay tình trạng xe kinh doanh vận tải loại 16 chỗ ngồi hoạt động không đúng theo giấy phép đăng ký kinh doanh (đăng ký tuyến cố định nhưng lại đón, trả khách như xe hợp đồng), nhất là ở các trạm dừng xe buýt… đã khiến xe buýt không còn “đất sống”. Bởi các loại hình vận tải trá hình nêu trên ngoài việc đón khách tại nhà theo yêu cầu còn thực hiện việc “đón đầu” khách tại các trạm dừng xe buýt trước tầm 5 - 10 phút. Nhiều ý kiến, nhiều đơn kiến nghị đã được Hiệp hội Vận tải ô tô tỉnh Đắk Lắk gửi đến cơ quan chức năng, song việc thiếu cương quyết trong xử lý vi phạm dẫn đến các loại hình vận tải trá hình và "xe dù" ngày càng nở rộ.

Hàng loạt phương tiện của Công ty Cổ phần vận tải ô tô Đắk Lắk nằm bãi vì không có khách

Ngoài nguyên nhân khách quan trên, một thực tế cũng cần thẳng thắn nhìn nhận, hầu hết doanh nghiệp kinh doanh vận tải bằng xe buýt mới chỉ chú trọng đầu tư về lượng chứ chưa chú trọng đầu tư về chất. Dù được đầu tư mở rộng mạng lưới nhưng nhiều phương tiện của các doanh nghiệp đã quá cũ kỹ, chất lượng phục vụ hành khách chưa tốt. Đặc biệt, việc xây dựng lộ trình không đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân trong giai đoạn hiện nay. Tần suất thưa, khách phải chờ đợi trong thời gian khá lâu khiến xe buýt dần mất khách ngay tại trạm dừng xe – nơi vốn được xem là “sân nhà” của loại hình này.

Có thể khẳng định, xã hội hóa hoạt động vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt là một trong giải pháp góp phần giảm áp lực cho nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk trong gần 20 năm qua. Tuy nhiên, để xe buýt tiếp tục hoạt động và phát triển cần sự vào cuộc của cơ quan quản lý nhà nước, cũng như lực lượng chức năng trong việc xử lý, ngăn chặn tình trạng "xe dù, bến cóc". Vấn đề căn cơ nữa, các doanh nghiệp vận tải phải tự cứu mình, tự làm mới, trong đó cần chú trọng đến việc bảo dưỡng, sửa chữa, nâng cấp phương tiện, hệ thống nhà chờ, song song với việc đào tạo đội ngũ lái xe, nhân viên phục vụ có chuyên môn, ổn định giá vé vừa bảo đảm có lợi cho người dân, vừa có lợi cho đơn vị mình… Từ đó, đáp ứng nhu cầu đi lại ngày càng cao của hành khách và giữ nhịp phát triển cho doanh nghiệp.

Hoàng Tuyết

Bài viết gốc: https://www.baodaklak.vn/kinh-te/202311/doanh-nghiep-van-tai-hanh-khach-bang-xe-buyt-hay-tu-cuu-lay-minh-bb01c1d/