"Cổ vật" rời buôn làng
10:36 | 25/08/2018
Thông tin ông Khăm Phết Lào (con trai vua săn voi nổi tiếng Ama Kông) tự nguyện tặng bành voi có tuổi đời hơn 100 năm cho Bảo tàng Dân tộc Việt Nam khiến nhiều người ngạc nhiên.
Tôi tìm về nhà ông ở buôn Kô Tam (xã Ea Tu – TP. Buôn Ma Thuột) để hỏi: Sao không giữ lại hoặc bán cho doanh nghiệp làm du lịch nào đó trên địa bàn Đắk Lắk để trưng bày, giới thiệu với du khách về văn hóa – lịch sử nghề săn bắt và thuần dưỡng voi nức tiếng của mình? Ông trầm ngâm một lúc rồi tâm sự: Đó cũng là một cách gìn giữ di sản của ông bà để lại trước những cám dỗ vật chất hiện nay. Tặng cho bảo tàng thì còn, bán cho người ta thì vĩnh viễn mất… Đến nay, không biết bao nhiêu cổ vật của đồng bào mình rời khỏi buôn làng vì nhu cầu vật chất trước mắt. Điều đó quả thật đáng buồn!
Qua câu chuyện với ông Khăm Phết Lào, tôi biết trước đây giới sành chơi cổ vật Tây Nguyên chỉ chọn mua những món có giá trị như chiêng, chóe cổ, tượng nhà mồ, trống bịt da trâu rừng, hoặc các loại hàng “độc” khó bắt gặp là bành voi được chạm trổ bằng gỗ quý, dây thừng bện bằng da trâu đủ kích cỡ… Đến nay những thứ đó trở thành của hiếm, nên những tay chơi “thời thượng” sục tìm để mua bất kể vật dụng gì liên quan đến đời sống cổ xưa của các tộc người bản xứ: thuyền độc mộc, cầu thang nhà dài, chày cối giã gạo, cung, ná, giáo, mác… có tuổi đời từ vài chục năm trở lên.
Gia đình ông Khăm Phết Lào chụp hình lưu niệm cùng chiếc bành voi cổ mà ông đã tặng Bảo tàng Dân tộc Việt Nam. (Ảnh nhân vật cung cấp).
Từ lời kể của ông Khăm Phết Lào và nhiều người khác mà tôi đã gặp thì được biết, vì cần tiền nên nhiều gia đình người Êđê, M’nông, Lào ở Buôn Đôn, Krông Pắc, Krông Bông, Ea H’leo, TP. Buôn Ma Thuột… đã không giữ được những báu vật của gia đình, dòng họ truyền đời. Chẳng hạn như ông Y Kin Byă (buôn Ndrếk, xã Ea Huar, huyện Buôn Đôn) đã bán đi cuộn thang dây làm bằng mây rừng có tuổi thọ bằng một đời người chỉ với … hơn 1 triệu đồng. Rồi ông Y Sươm Kbuôr (buôn Nia, xã Hòa Tiến, huyện Krông Pắc) để cho người ta chở đi chiếc cầu thang gỗ 7 bậc được chạm trổ công phu cách đây hơn nửa thế kỷ, đổi lại là cái tivi màu có giá hơn 2 triệu đồng. Bà H’Phin Buôn Krông (buôn Ea Nao B, xã Ea Tu, TP. Buôn Ma Thuột) cũng chẳng thiết gì bộ chày cối giã gạo có từ mấy đời trước, nên đã bán cho một quán cà phê sân vườn trên phố. Lý do mà họ đưa ra thật đơn giản: Có dùng vào việc gì đâu mà giữ lại, ai mua thì bán kiếm ít tiền sắm sanh, trang trải cuộc sống hằng ngày.
Đây là điều nhức nhối chẳng khác gì vấn nạn “chảy máu” cồng chiêng ngày nào – ông Khăm Phết Lào tỏ ra trắc ẩn. Bởi theo ông, tất cả những vật dụng vốn thân thiết, gắn bó với đời sống sinh hoạt của các gia đình người dân tộc thiểu số ở đây từ xưa đến nay đã góp phần làm nên bức tranh văn hóa phong phú, sinh động và giàu bản sắc của các cộng đồng dân tộc ở Đắk Lắk nói riêng và Tây Nguyên nói chung. Mất đi những thứ quý giá ấy, đồng nghĩa với mất đi một phần bản sắc văn hóa ở đây. Cách lưu giữ "cổ vật" của ông Khăm Phết Lào thật đáng trân trọng. Mong sao cơ quan chức năng sớm xây dựng một thiết chế quản lý hữu hiệu để gìn giữ vốn di sản vật thể này ngay các buôn làng hoặc được trưng bày tại bảo tàng.
Phương Đình
Nguồn: "Báo Đắk Lắk Điện tử”
CÁC TIN KHÁC
- Bồi dưỡng kiến thức quản lý và tổ chức hoạt động Nhà Văn hóa cộng đồng cho cán bộ văn hóa cơ sở (17/09/2018)
- Lễ cúng trưởng thành của người Êđê được đưa vào Danh mục Văn hóa phi vật thể Quốc gia (12/09/2018)
- Tăng cường quản lý lễ hội (06/09/2018)
- TP. Buôn Ma Thuột: Trên 2,3 tỷ đồng thực hiện công tác bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số (31/08/2018)
- Bảo tàng Đắk Lắk trưng bày lá Quốc kỳ được treo trên Cột cờ Lũng Cú (30/08/2018)
- Bảo tàng Đắk Lắk tổ chức hoạt động trải nghiệm "Giao lưu âm nhạc" (23/08/2018)
- Một nghệ nhân tặng Bảo tàng Đắk Lắk các loại nhạc cụ của người M'nông (22/08/2018)
- Đoàn nghệ thuật của tỉnh sẽ sang biểu diễn tại Hàn Quốc (20/08/2018)
- Nhạc sĩ Nguyễn Cường và những ca khúc viết về Tây Nguyên (18/08/2018)
- Đắk Lắk có 1 tác phẩm đoạt giải cao tại Triển lãm Mỹ thuật khu vực V lần thứ 23 (16/08/2018)
- Triển lãm tư liệu Linh vật Nghê Việt (14/08/2018)
Khách sạn Thống Nhất Tp.Buôn Ma Thuột – Điểm hẹn Tây Nguyên
Buôn Ma Thuột được mệnh danh là Thủ phủ Tây nguyên, nơi văn hóa các dân tộc giao thoa và thể hiện nét riêng mà Đắk Lắk được hưởng.
- 108 - Nơi lý tưởng để bạn dừng chân tại Buôn Ma Thuột
- Khu du lịch sinh thái Ngọc Phụng – Điểm đến lý tưởng dành cho bạn
- Công ty TNHH Khách sạn và Du lịch Bạch Mã
- Khách sạn Sài Gòn – Ban Mê
Sầu riêng và những bước đi trên con đường chính ngạch
Sầu riêng Việt Nam xuất sang Trung Quốc theo con đường chính ngạch là cơ hội lớn để ngành hàng này phát triển.
- Đắk Lắk: Lễ hội nâng tầm sầu riêng Krông Pắc
- Nhiều hoạt động sôi nổi tại Lễ hội Sầu riêng huyện Krông Pắc lần thứ nhất
- Sẽ biểu diễn bay khinh khí cầu tại Lễ hội Sầu riêng Krông Pắc lần thứ I năm 2022
- Huyện Krông Pắc: Ra mắt mô hình trồng dổi lấy hạt tại xã Ea Yiêng
- Công ty G20 Coffee G20 Việt Nam thông báo tuyển dụng
- Lịch tạm ngừng cung cấp điện trên địa bàn Tỉnh Đắk Lắk, trong thời gian từ ngày 06/05 đến ngày 12/05/2024
- Chồng đổ xăng đốt vợ đang mang thai 8 tháng
- Ngày Chuyển đổi số tỉnh Đắk Lắk năm 2024: Phát triển kinh tế số với 4 trụ cột
- CÔNG TY Ô TÔ FORD DAKLAK (DAKLAK FORD) thông báo tuyển dụng
- Hệ thống thủy lợi ở Bông Krang đầu tư hàng chục tỷ đồng bỏ hoang: Lỗi do khảo sát, thiết kế
- EVN đàm phán tăng nhập khẩu điện từ Trung Quốc
- Giá xăng dầu giảm trước kỳ nghỉ lễ 30-4, 1-5
- Phòng, chống khô hạn nhờ... cây rừng
- Không để bị chiếm quyền kiểm soát thiết bị
BÌNH LUẬN CỦA BẠN
BÌNH LUẬN