Xã hội

Tết đến, lo… tham nhũng vặt

08:14 | 11/02/2015

"Nếu người dân phát hiện cán bộ nhận quà Tết trái quy định, gọi ngay cho chúng tôi” tuyên bố ấy được đưa ra mới đây bởi Cục trưởng Cục Chống tham nhũng (Thanh tra Chính phủ) Phạm Trọng Đạt đã cho thấy, ở khía cạnh tích cực, ...

một nỗ lực chống tham nhũng ngay trong cơ quan công quyền của chúng ta. Một nỗ lực (chưa cần biết kết quả đạt được đến đâu) rất đáng quý, đáng trân trọng… nhưng, người ta có lẽ sẽ vẫn phải đặt câu hỏi: Liệu những cáo giác kiểu ấy có phải là mới chỉ chạm đến phần ngọn của vấn đề tham nhũng đang trở nên ngày càng tinh vi hay không?

Đòi người ta có bằng chứng cho một cái phong bì xem ra không mấy khả thi

Thực ra không phải Tết năm con Dê này Thanh tra Chính phủ mới khuyến khích người dân phát hiện các trường hợp nhận quà Tết trái với quy định; mà vẫn theo ông Đạt, mỗi năm cứ độ Tết đến Xuân về Cục Chống tham nhũng của ông đều nhận được những phản ánh về việc nhân quà Tết của cán bộ nọ, cán bộ kia một cách không đúng quy định. Điều đó chứng tỏ, dân chúng vẫn còn rất bức xúc với tệ tham nhũng vặt. Và, vì quan tâm, đương nhiên nhiều người chắc sẽ cũng để tâm tới việc kết quả thanh tra và xử lý các cáo giác của người dân từ những trường hợp nhận quà Tết đến đâu!? Không quan tâm sao được khi vất vả kiếm ăn cả năm chỉ để lo cái Tết, nay vì công việc, người ta lại buộc lòng phải trích ra một khoản từ số tiền kiếm được để đi cảm ơn nơi này, nơi khác cho… chóng được việc.

Và, nếu có quan tâm, chắc hẳn nhiều người sẽ cảm thấy hơi thất vọng khi cũng chính Cục trưởng Cục Chống tham nhũng cho biết, nhiều trong số các phản ánh đều thiếu chứng cứ, cơ sở nên cơ quan chức năng cảm thấy… gặp khó trong giải quyết vụ việc. Khó cũng phải thôi, vì cán bộ bây giờ học cao, hiểu rộng, có ai dại gì (ấy là nói những người có ý nhận quà) lại nhận quà ở những nơi đông người, giữa thanh thiên bạch nhật. Về phần những người đi tặng quà, phần đông cũng chỉ chi ra một con số nào đó với mong muốn kết thúc công việc cũ ngay trước năm âm lịch; chứ liệu có mấy ai lại sắm cho mình cái "camera khuy áo” để rắp tâm quay lại hành vi nhận quà của các cán bộ. Thế nên, thiếu chứng cứ là điều không tránh khỏi. Vì thế, đòi người ta có bằng chứng cho một cái phong bì xem ra không mấy khả thi; đó là chưa kể về tâm lý, nhiều người cũng không muốn để lộ danh tính khi đi tố giác. Đó là điều Cục Chống tham nhũng hiểu hơn ai hết. Vấn đề còn lại chỉ ở chỗ, bản thân những người làm công tác chống tham nhũng cần tự nghĩ cách để buộc lộ diện những người hay thích tham nhũng vặt.

Nhớ lại, tại kỳ họp cuối năm 2014, báo cáo ý kiến, kiến nghị của cử tri gửi tới QH, Chủ tịch UB TƯ MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân đã nêu rõ sự lo lắng của nhân dân khi tình trạng tham nhũng vặt trong khu vực công vẫn diễn ra phổ biến, biểu hiện qua nạn hối lộ, lót tay, chạy chọt. Còn, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện, cũng tại kỳ họp nêu trên thì khẳng định: "Tình trạng vòi vĩnh nhận hối lộ vẫn diễn ra trong đội ngũ cán bộ. Vì vậy, một số người dân còn tâm lý đưa hối lộ để được việc. Một số cán bộ lãnh đạo vẫn còn dung túng cho hành vi tham nhũng cho cán bộ do mình quản lý…”. Còn, ông Cục trưởng Cục Chống tham nhũng mới đây cũng nhấn mạnh: "Chúng tôi luôn khuyến khích người dân phát giác việc cán bộ, công chức, viên chức tặng quà hoặc nhận quà Tết trái quy định”.

Thế là đã rõ, từ những ý kiến của người dân và ý kiến của nhà quản lý và ĐBQH, rõ ràng, ai cũng thừa nhận nạn tham nhũng vặt dưới hình thức quà tặng, tiền biếu là có thật và thậm chí, nói như ĐBQH Nguyễn Thị Quyết Tâm (TP.HCM) thì tham nhũng vặt nhưng nó lại "vặt” niềm tin của nhân dân.

Vấn đề còn lại và quan trọng nhất là làm sao triệt được cái nạn tham nhũng rất vặt nhưng cũng rất phổ biến hiện nay, trước Tết, sau Tết… chứ nếu nói như Cục Chống tham nhũng thì e là, đường dây nóng có tiếp nhận cũng chỉ để đấy mà thôi vì chả có chứng cứ, xử làm sao!? Chả lẽ, chỉ trông chờ vào sự tự giác của cán bộ, điều này khó. Vì, xem ra, tham nhũng vặt dù đã trở nên phổ biến nhưng, cả năm 2014, cả nước cũng chỉ có 32 trường hợp nộp lại quà tặng (thông tin do chính Tổng Thanh tra Chính phủ công bố cũng tại kỳ họp QH cuối năm ngoái). Có lẽ, để phát huy tốt nhất tinh thần tự giác của cán bộ, công chức, Cục Chống tham nhũng nên đề xuất việc lắp camera giám sát tại các công sở, những nơi thường xuyên tiếp dân giải quyết các thủ tục cho dân; như thế, chả ai phải tố giác mà cũng chả lo không có bằng cớ, xử lý khi cần thiết. Như thế, may ra mới bớt được phần nào tính hình thức trong chống tham nhũng vặt.

Hoàng Mai