Sóng vàng tạm lắng

Cùng với 4 Ngân hàng thương mại Nhà nước (NHTMNN) nói trên, Công ty TNHH MTV Vàng bạc đá quý Sài Gòn – SJC (Công ty SJC) là đơn vị thứ 5 tham gia mua bán vàng theo phương án này của NHNN, góp phần quyết tâm thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về việc đưa giá vàng trong nước sát với giá vàng thế giới.

Với nguồn lực dồi dào và các công cụ hiện có, Phó Thống đốc NHNN Phạm Quang Dũng cho biết, NHNN có đủ khả năng và quyết tâm để bình ổn thị trường.

Ở góc nhìn chuyên gia, trao đổi với báo chí, nguyên Quyền Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia Trương Văn Phước cho rằng đây là "liều thuốc hạ sốt" hiệu quả để kéo gần khoảng cách chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá thế giới. Việc bán vàng miếng "bình ổn" với các bước giá giảm dần, sẽ khiến giá vàng miếng tiếp tục đi xuống trong thời gian tới. TS Đinh Thế Hiển - Viện trưởng Viện Nghiên cứu tin học và kinh tế ứng dụng thì cho rằng, đây là giải pháp đúng, tăng cung có kiểm soát, có thể thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới.

Theo NHNN thì việc bán vàng của các NHTMNN và Công ty SJC nhằm đảm bảo thực hiện mục tiêu bình ổn thị trường vàng theo chủ trương của Chính phủ và NHNN Việt Nam, không vì mục tiêu lợi nhuận. Điều này cho thấy quyết tâm của Chính phủ trong việc bình ổn thị trường vàng, lấy lại niềm tin của người dân.

Nhìn lại thời gian vừa qua, giá vàng tăng cao, biến động phức tạp là tình hình chung của các nước trên thế giới chứ không riêng ở Việt Nam. Song có thể nói, giá vàng đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của người dân, đến mức ngồi trà đá vỉa hè hay ở chốn công sở cũng nghe thấy những câu hỏi: “Nên mua hay bán vàng?”. Về vấn đề này dù các chuyên gia kinh tế đã đưa ra lời khuyên “cân nhắc khi mua vàng đang ở ngưỡng cao” nhưng tình trạng người dân đổ xô đi mua vàng vẫn diễn ra... Có thời điểm giá vàng đạt mức kỷ lục, lên gần 93 triệu đồng/lượng khiến thị trường như lên “cơn sốt”. Sức nóng giá vàng càng được đẩy lên khi người dân rỉ tai nhau “mua vàng đi” vì khả năng giá có thể lên 100 triệu đồng/lượng, thậm chí còn được dự báo lên đến 110 triệu đồng/lượng...

Cho đến sáng ngày 3/6, cơn sốt giá vàng đã không còn khiến người dân nôn nóng, khi vàng miếng SJC giảm 2 triệu đồng so với cuối tuần trước, lùi về 81 triệu đồng, nâng mức giảm tới gần 10 triệu đồng chỉ trong vòng một tuần, sau thông tin các ngân hàng và Công ty SJC bán vàng bình ổn giá. Cú lao dốc của vàng miếng bắt nguồn từ việc 4 ngân hàng quốc doanh và SJC chính thức bán vàng "bình ổn" giá khiến chênh lệch với thị trường thế giới được thu hẹp nhanh. Từ mức chênh 18 triệu đồng một lượng, hiện vàng miếng chỉ cao hơn 9,5 triệu đồng so với giá thế giới.

Giá vàng Việt Nam chịu ảnh hưởng từ giá vàng quốc tế. Giá vàng quốc tế tăng hay giảm lại nằm ngoài kiểm soát của thị trường Việt Nam. Trước những diễn biến phức tạp của thị trường, Chính phủ đã yêu cầu xử lý ngay tình trạng chênh lệch giá vàng; đồng thời kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp buôn lậu, đầu cơ, thao túng (nếu có). Cũng từ đó, nhiều đề xuất được đưa ra, trong đó đấu thầu vàng được xem là một giải pháp giúp hạ nhiệt thị trường. Tuy nhiên, kết quả sau 9 phiên đấu thầu (6 phiên thành công) lại mang đến hiệu ứng ngược, đó là càng đấu thầu giá vàng càng cao.

Điều này tiếp tục cho thấy một khoảng cách lớn giữa chính sách và thực tế. Và vấn đề đấu thầu vàng cũng chỉ là giải pháp tình thế. Muốn thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới phải nắm bắt đúng nguyên nhân. Nguyên nhân cơ bản ở đây khiến giá vàng trong nước chênh lệch lớn với giá vàng thế giới là mất cân đối cung - cầu. Nhiều năm nay, NHNN không nhập khẩu vàng. Từ năm 2023 đến nay, sức cầu tăng đột biến dẫn tới nguồn cung khan hiếm, người ta tìm đến vàng như một tài sản đảm bảo, một kênh trú ẩn an toàn. Vì thế giá vàng bị đẩy lên cao, kéo theo khoảng cách chênh lệch giá trong nước và thế giới ngày một lớn.

Từ 14 giờ 30 ngày 3/6, NHNN thông qua 4 ngân hàng quốc doanh gồm Vietcombank, BIDV, VietinBank, Agribank và SJC đã bắt đầu bán vàng "bình ổn" ra người dân với giá 78,98 triệu đồng/lượng và bán ra cho dân với giá không quá 80 triệu đồng. Mức giá này thấp hơn 1 triệu đồng so với mức SJC bán ra thị trường sáng cùng ngày.

Với bước giá giảm dần này, kỳ vọng rằng giá vàng miếng sẽ hạ nhiệt sâu hơn. Song phương án này liệu có giúp thị trường vàng thực sự bình ổn hay không, vẫn còn phải chờ đợi!